Uzun yıllardır üreticiler ürettikleri üründen para kazanamazken tüketici de fahiş fiyattan isyan ediyor. Bu durumun tek sebebi ise üreticiden tüketiciye ulaşana kadar arada komisyonculuk yapanların fırsatçılığı.
takvim.com.tr
Uzun yıllardır üreticiler ürettikleri üründen para kazanamazken tüketici de fahiş fiyattan isyan ediyor. Bu durumun tek sebebi ise üreticiden tüketiciye ulaşana kadar arada komisyonculuk yapanların fırsatçılığı.
Mersin'de Hal Kayıt Sistemi'ne bildirilmeyen 380 ton limon
En yakın örnek geçtiğimiz günlerde Mersin'den gelmişti. Mersin'de çiftçiden 1,5 TL'ye alınan limonların tezgaha 20 TL'ye gelmesinin asıl nedenini Ticaret Bakanlığı'nca yapılan denetimler ortaya çıkarmıştı. Yapılan denetimlerde iki depoda Hal Kayıt Sistemi'ne bildirilmeyen 380 ton limonun depolarda tutulduğu tespit edilmişti.
Eski Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak
BERAT ALBAYRAK 6 YIL ÖNCE ÇÖZÜMÜ MADDE MADDE AÇIKLAMIŞTI
Peki bu fırsatçılığın önüne nasıl geçilecek? Eski Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, yıllar önce çözümü tek tek açıklamıştı.
Albayrak, 2018 yılında gündeme getirdiği Hal Yasası çalışmaları ile yaşanan problemin ortadan kalkacağını söylemişti.
HAL YASASI NEDİR?
2018 yılında 'Enflasyonla Topyekun Mücadele Programı'nda konuşan Albayrak, "Sebze ve meyve fiyatlarına doğrudan etki eden, suni süreçleri azaltacak hal yasasının önümüzdeki çok yakın süreçte TBMM gündemine geleceğini biliyoruz. İnşallah komisyonculuk tarihe karışacak. Satışta rekabet üst düzeye çıkacak, ve yeni haller, yeni satış alanları, üretici ve üretici örgütlerinin satış imkanlarının artırılması sağlanacak. Soğuk hava depolarıyla lojistikteki kayıpların da önüne geçilecek. Türkiye´de bu ekosistemin kurulması sadece enflasyon açısından değil, aynı zamanda gıda ürünlerine çok daha makul fiyatlarla erişilmesi açısından da önemli. Burada bu yasal düzenlemenin yanında belki dünyada örneği olmayacak bir modeli çalışıyoruz. Çok başarılı bir modelle; tarladan çatala kadar çok güçlü bir ekosistem oluşturarak, çok profesyonel yetkin bir altyapı oluşturularak hem ürün kalitesi, hem maliyeti, hem zamanlaması, hem de israfı noktasında kritik bir ekosistem oluşturacağız. Sadece tarımda değil tüm alanlarda sağlanacak güçlü koordinasyonla üretici fiyatlarında etkili olan süreçlere karşı aksiyon adımları güçlü bir şekilde atılacak. Tüm üretim ve girdi maliyetlerini düşürmek için reel sektöre destek vermeye devam edeceğiz" demişti.
ALBAYRAK REÇETEYİ 6 YIL ÖNCE YAZDI NEDEN ÇIKMIYOR?
Ürettiği meyve ve sebzeden para kazanamayan çiftçilerin isyanda olduğunu söyleyen Sabah gazetesi yazarı Mevlüt Tezel, Berat Albayrak'ın gündeme getirdiği 'Hal Yasası'nı köşesine taşıdı.
Tezel, "2018'de Albayrak tedavi için reçeteyi de yazmıştı. Peki, bu yasa altı yıldır neden çıkmıyor?" diye sordu.
İşte Tezel'in konuyla ilgili o yazısı:
Çiftçilerin isyanından haberdar mısınız?
Örneğin Konya'da çiftçilik yapan ziraat mühendisi vatandaş "Domatesin maliyeti 5.5 lira.
Hal çetesinin bana verdiği teklif 5 lira. Bu domates sizin mutfağınıza 25 liraya gelecek" diye isyan ediyor.
Urfa'da Antep fıstığı üreticisi "Tarlada fıstığın kilosu 70 TL ama siz 600 TL'ye alıyorsunuz" diyor.
CHP Genel Başkanı Özgür Özel bile hükümete yüklenmek yerine "Tarlaya gittim sordum, taze fasulyenin kilosu 8 TL. Eşim pazarda 120 TL'ye alıyor. Nakliye ve giderlerle izah edilmez bu" diyor.
Balıkesir'den Konya'ya, Maraş'tan Bandırma'ya birçok ilde çiftçi, köylü isyanda. Traktörleriyle yolları kapatıyorlar, protesto gösterileri yapıyorlar.
Mahsullerinin tarlada kaldığını, ürünlerini ürettikleri fiyata bile satamadıklarını, aracı firmaların ve fabrikaların yok pahasına ürünlerini aldıklarını söylüyorlar.
Önerilen paraya kızıp kamyon dolusu kavun karpuzunu halka bedavaya dağıtanlar da var.
Tehlikenin farkında mısınız? Ürettiğinin karşılığını alamayan hatta ürettiği fiyata satamayan çiftçi ekim yapmazsa seneye gıda krizi yaşanabilir!
Tarlada ucuz olan ürünün pazar, manav ve marketlerde yüksek fiyata satılmasını çok tartıştık.
Konya'dan küçük Hollanda'nın tarımda Türkiye'den fazla kazanma örneğini vermek artık klişe oldu!
Sahi ne oldu yeni Hal Yasası?
REÇETESİ YAZILDI!
Berat Albayrak Hazine ve Maliye Bakanı olduğu 2018 yılında soğan, patates fiyatları anormal yükselince üreticiden tüketiciye direkt köprü kuran, çiftçinin sırtından geçinenleri devre dışı bırakan Tanzim Satış noktaları kurulmuştu.
Başta "Devlet patates, soğan mı satar" diye dalga geçenler olmuştu.
Oysa hedef ürünün tarladan markete, manava kadar geliş sürecinde fiyatları anormal artıranlar devre dışı bırakılırsa hem çiftçi hem de tüketicinin bu işten kazançlı çıkabileceğini göstermekti.
Ve bunda da başarılı olunmuştu. O süreçte marketler tarım ürünlerinde hemen ciddi fiyat indirimleri yaptılar.
Albayrak daha sonra soruna kesin çözüm bulmak için yeni Hal Yasası çalışmasını başlattığını şöyle açıklamıştı:
"Hal Yasası çok yakın süreçte Meclis gündemine gelecek. İnşallah artık komisyonculuk tarihe karışacak ve yeni haller, yeni satış imkânları sağlanacak. Lojistikteki kayıpların önüne geçeceğiz. Bu yasal düzenlemeyle dünyada örneği olmayan modeli çalışıyoruz."
Albayrak görevinden ayrıldıktan sonra Hal Yasası sanki unutuldu!
Ne zaman bu köşede "Ne oldu hal yasası" diye sorsak, "Çıktı çıkacak" deniyor ama çıkan bir yasa yok.
Tarım Bakanlığı yetkilileri de "Biz üretimden, üreticiden sorumluyuz. Sonrasındaki ticari süreç Ticaret Bakanlığı'nın alanı. Hal Yasası konusu Ticaret Bakanlığı'nda" demişti.
Sorun belli, çözümü de belli.
2018'de Albayrak tedavi için reçeteyi de yazmıştı. Peki, bu yasa altı yıldır neden çıkmıyor?
Yoksa komplo teorileri gerçek mi? Vatandaşa ucuza alışveriş yaptıracak, çiftçinin sırtından beslenenleri devre dışı bırakacak ve enflasyonun düşmesini sağlayacak Hal Yasası'nın çıkmasını istemeyenler mi var?
Elbette hem çiftçiyi hem de tüketiciyi soyan, gıda piyasasını manipüle edenler var!
Onların arkasında da ülkelerin tarım politikalarına bile karışan, çiftçiyi ekilecek tohumdan atılacak gübreden ilaca kadar kendine bağlayan kartel olmuş küresel şirketler de olabilir!
Hal Yasası acilen çıkmalı. Çiftçi üretemezse seneye gıda fiyatları uçar!
YAZININ TAMAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYINIZ
