TÜİK ikinci çeyrek büyüme rakamlarını açıkladı!

Son dakika haberi! Türkiye ekonomisi güçlü duruşunu sürdürüyor. TÜİK, yılın ikinci çeyreğine ilişkin büyüme rakamını açıkladı. Buna göre Türk ekonomisi yüzde 2,5 büyüdü. Böylece Türk ekonomisi 16 çeyrektir sürdürdüğü kesintisiz büyümesine devam etti. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, büyüme rakamlarıyla ilgili açıklamalarda bulundu. Şimşek, "Öncelikli amacımız olan kalıcı fiyat istikrarını sağlayarak sürdürülebilir büyümenin zeminini sağlamlaştıracak; katma değerli üretimi, istihdamı, yatırımı ve ihracatı destekleyerek büyümenin potansiyelini ve vatandaşlarımızın refahını artıracağız." dedi.

takvim.com.tr takvim.com.tr
Giriş Tarihi :02 Eylül 2024 , 10:03 Güncelleme Tarihi :02 Eylül 2024 , 22:20
TÜİK ikinci çeyrek büyüme rakamlarını açıkladı!

İÇİNDEKİLER

Türkiye ekonomisi, yılın ikinci çeyreğinde yüzde 2,5 büyüme kaydetti. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), yılın ikinci çeyreğine (nisan-haziran dönemi) ilişkin gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) sonuçlarını açıkladı.

GEÇEN YILIN AYNI ÇEYREĞİNE KIYASLA YÜZDE 2,5 ARTTI
Buna göre, GSYH 2024 yılı ikinci çeyrek ilk tahmini, zincirlenmiş hacim endeksi olarak, geçen yılın aynı çeyreğine kıyasla yüzde 2,5 arttı.

Üretim yöntemiyle GSYH tahmini, ikinci çeyrekte cari fiyatlarla geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 78,6 artarak 9 trilyon 949 milyar 792 milyon lira oldu. GSYH'nin ikinci çeyrek değeri cari fiyatlarla dolar bazında 308 milyar 158 milyon dolar olarak kayıtlara geçti.

GSYH'yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde, yılın ikinci çeyreğinde geçen yıla göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak, diğer hizmet faaliyetleri yüzde 7,4, inşaat yüzde 6,5, tarım sektörü ile gayrimenkul faaliyetleri yüzde 3,7'şer, bilgi ve iletişim faaliyetleri ile finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 3,4'er, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri yüzde 3,2'şer, hizmetler yüzde 2,9, meslek, idari ve destek hizmetleri faaliyetleri yüzde 0,6 arttı. Söz konusu dönemde sanayi sektörü faaliyetleri ise yüzde 1,8 azaldı.

ÜST ÜSTE 16 ÇEYREKTİR KESİNTİSİZ BÜYÜME
Böylece, Türkiye ekonomisi Kovid-19 salgını tedbirlerinin uygulandığı 2020 yılının ikinci çeyreğinden sonra üst üste 16 çeyrek büyümüş oldu.

TÜİK, geçmiş dönemlere ilişkin bazı verileri revize etti. AA Finans Büyüme Beklenti Anketi'ne katılan ekonomistler, bu yılın ikinci çeyreğinde Türkiye ekonomisinin yüzde 3 büyüyeceğini öngörmüştü.

Türkiye ekonomisinin 2020 yılından bu yana büyüme hızı yıllar ve çeyrekler itibarıyla şöyle:

Yıllar 1.Çeyrek 2. Çeyrek 3. Çeyrek 4. Çeyrek Yıllık
2020 4,4 -10,3 6,5 6,4 1,9
2021 7,5 22,2 7,9 9,6 11,4
2022 7,8 7,6 4,1 3,3 5,5
2023 4,5 4,6 6,5 4,6 5,1
2024 5,3 2,5

TÜKETİM HARCAMALARI YÜZDE 1,6 ARTTI
Yerleşik hane halklarının tüketim harcamaları, bu yılın ikinci çeyreğinde geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 1,6 arttı.

GAYRİSAFİ YURT İÇİ HASILA VERİLERİ AÇIKLANDI
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), yılın ikinci çeyreğine ilişkin gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) verilerini açıkladı.

Buna göre, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, bir önceki çeyreğe göre yüzde 0,1 arttı. Takvim etkisinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, ikinci çeyrekte geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 2,8 artış gösterdi.

Yerleşik hane halklarının tüketim harcamaları, yılın ikinci çeyreğinde geçen yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 1,6 yükseldi. Devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 0,7, gayrisafi sabit sermaye oluşumu yüzde 0,5 artış kaydetti.

Türkiye ekonomisi yılın ikinci çeyreğinde yüzde 2,5 büyüdüTürkiye ekonomisi yılın ikinci çeyreğinde yüzde 2,5 büyüdü

Mal ve hizmet ihracatı, yılın ikinci çeyreğinde geçen yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 0,04 artarken ithalatı yüzde 5,7 azaldı.

İŞ GÜCÜ ÖDEMELERİNDE YÜZDE 112,4 ARTIŞ
İş gücü ödemelerinde söz konusu dönemde yüzde 112,4, net işletme artığı/karma gelir yüzde 47,7 artış gösterdi.

İş gücü ödemelerinin cari fiyatlarla gayrisafi katma değer içerisindeki payı geçen yılın ikinci çeyreğinde yüzde 33,8 iken bu oran 2024'te yüzde 40,8 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise yüzde 44,6 iken yüzde 37,4 oldu.

Yıl Cari fiyatlarla GSYH Cari fiyatlarla GSYH GSYH Zincirlenmiş Hacim Değişim oranı
(milyon lira) (milyon dolar) Endeksi(2009=100) (yüzde)
2022 1. Çeyrek 2.519.789 181.490 186,9 7,8
2022 2. Çeyrek 3.424.670 219.665 201,6 7,6
2022 3. Çeyrek 4.273.138 242.416 223,8 4,1
2022 4. Çeyrek 4.794.179 262.243 231,2 3,3
2022 Yıllık 15.011.776 905.814 210,9 5,5
2023 1. Çeyrek 4.687.492 248.416 195,3 4,5
2023 2. Çeyrek 5.571.440 274.908 210,9 4,6
2023 3. Çeyrek 7.759.106 298.760 238,4 6,5
2023 4. Çeyrek 8.527.683 307.925 241,9 4,6
2023 Yıllık 26.545.722 1.130.009 221,6 5,1
2024 1. Çeyrek 8.858.091 286.728 205,7 5,3
2024 2.Çeyrek 9.949.792 308.158 216,1 2,5


SEKTÖRLER

TÜİK verilerine göre, GSYH iktisadi faaliyet kollarına göre zincirlenmiş hacim endeksi değişim oranı (yüzde) şöyle:

2023 2. çeyrek 2024 2. çeyrek
Tarım, ormancılık ve balıkçılık -0,6 3,7
Sanayi 0,4 -1,1
İmalat sanayisi 1,7 -2
İnşaat 6,6 6,5
Hizmetler 8,5 3,1
Bilgi ve iletişim 4,3 4,4
Finans ve sigorta faaliyetleri 9,8 3,4
Gayrimenkul faaliyetleri 4,4 3,7
Mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri 0,5 0,6
Kamu yönetimi, eğitim ve sosyal hizmet faaliyetleri 5 3,2
Diğer hizmet faaliyetleri 8,8 7,4
Sektörler toplamı 4,2 1,8
Vergi-sübvansiyon 19 10,5
Gayrisafi yurtiçi hasıla (Alıcı fiyatlarıyla) 5,7 2,8



VATANDAŞLARIMIZIN REFAHINI ARTIRACAĞIZ

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, büyüme rakamlarıyla ilgili açıklamalarda bulundu. Şimşek, "Öncelikli amacımız olan kalıcı fiyat istikrarını sağlayarak sürdürülebilir büyümenin zeminini sağlamlaştıracak; katma değerli üretimi, istihdamı, yatırımı ve ihracatı destekleyerek büyümenin potansiyelini ve vatandaşlarımızın refahını artıracağız." dedi.

Şimşek değerlendirmesinde şu ifadelere yer verdi:

"Türkiye ekonomisi 2024 yılı ikinci çeyreğinde yıllık yüzde 2,5 büyüdü. Böylece yılın ilk yarısında yıllık büyüme yüzde 3,8 oldu. Yıllıklandırılmış milli gelir ikinci çeyrek itibarıyla 1,2 trilyon doları aştı.

Takvim ve köprü günlerinin ekonomik aktiviteyi etkilediği ikinci çeyrekte ekonomimizin yüzde 23'ünü oluşturan sanayi sektörü daralırken sanayi hariç diğer tüm sektörlerde büyüme devam etti.

Ekonomide dengelenme sürüyor, iç talebin büyümeye verdiği katkı 1,2 puana gerilerken net dış talebin pozitif katkısı 1,3 puan oldu. İşsizlik oranının yüzde 8,8 ile yatay seyrettiği ikinci çeyrekte istihdam geçen yılın aynı dönemine göre 1,2 milyon kişi, bir önceki çeyreğe göre 205 bin kişi arttı.

Öncü göstergeler yılın üçüncü çeyreğinde büyümede dengelenmenin sürdüğüne işaret ediyor. 2024 yıl genelinde iç talebin büyümeye daha az katkı verdiği dengeli bir büyüme kompozisyonu öngörüyoruz.



Öngörülebilir ve uluslararası normlara uy uygun politikalarımız ekonomimizi güçlendiriyor. Büyümede dengelenme başladı, cari açık daraldı, risk primi azaldı, dış kaynak girişleri arttı, rezervler iyileşti ve dezenflasyon sürecine girdik.

Yakın zamanda 2025-27 dönemi Orta Vadeli Programımızı kamuoyu ile paylaşacağız. İyileşen güven ve istikrar ortamını pekiştirmek ve program hedeflerimize ulaşmak için adımlarımızı kararlılıkla atmaya devam edeceğiz.

Öncelikli amacımız olan kalıcı fiyat istikrarını sağlayarak sürdürülebilir büyümenin zeminini sağlamlaştıracak; katma değerli üretimi, istihdamı, yatırımı ve ihracatı destekleyerek büyümenin potansiyelini ve vatandaşlarımızın refahını artıracağız."

Sosyal medya hesabından bir paylaşım yapan Şimşek, "Kırılganlıkları önemli ölçüde azalttığımız zorlu bir dönemi geride bıraktık." ifadelerini kullandı.

Büyüme rakamlarıyla ilgili tabloları da paylaşan Şimşek şu ifadeleri kullandı:

"Kırılganlıkları önemli ölçüde azalttığımız zorlu bir dönemi geride bıraktık.

Büyümede dengelenme başladı, cari açık daraldı, risk primi azaldı, dış kaynak girişleri arttı, rezervler iyileşti ve dezenflasyon sürecine girdik.

Bugün açıklanan ikinci çeyrek büyüme verilerine göre iç talebin büyümeye katkısı 1,2 puana gerilerken, net dış talebin pozitif katkısı 1,3 puan oldu. İşsizlik oranının yüzde 8,8 ile yatay seyrettiği ikinci çeyrekte istihdam bir önceki çeyreğe göre 205 bin kişi arttı.

Güçlenen makro finansal istikrarımızın ve daha destekleyici olması öngörülen küresel koşulların dezenflasyonun büyüme üzerindeki kısa vadeli etkilerini sınırlamasını bekliyoruz.

İyileşen güven ve istikrar ortamını pekiştirecek Orta Vadeli Programımızı (2025-2027) yakın zamanda kamuoyu ile paylaşacağız. Kalıcı fiyat istikrarını sağlayarak sürdürülebilir büyümenin zeminini sağlamlaştıracak ve vatandaşlarımızın refahını artıracak politikaları kararlılıkla uygulamaya devam edeceğiz."

TÜİK'ten yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:

GAYRİSAFİ YURT İÇİ HASILA (GSYH) 2024 YILI İKİNCİ ÇEYREĞİNDE %2,5 ARTTI
GSYH 2024 yılı ikinci çeyrek ilk tahmini; zincirlenmiş hacim endeksi olarak, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %2,5 arttı.

DİĞER HİZMET FAALİYETLERİ 2024 YILI İKİNCİ ÇEYREĞİNDE %7,4 ARTTI
GSYH'yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde; 2024 yılı ikinci çeyreğinde bir önceki yıla göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak; diğer hizmet faaliyetleri %7,4, inşaat %6,5, tarım sektörü ile gayrimenkul faaliyetleri %3,7, bilgi ve iletişim faaliyetleri ile finans ve sigorta faaliyetleri %3,4, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri %3,2, hizmetler %2,9, mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri %0,6 arttı. Sanayi sektörü ise %1,8 azaldı.


Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, bir önceki çeyreğe göre %0,1 arttı. Takvim etkisinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, 2024 yılı ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %2,8 arttı.

GSYH 2024 YILININ İKİNCİ ÇEYREĞİNDE CARİ FİYATLARLA 9 TRİLYON 949 MİLYAR 792 MİLYON TL OLDU
Üretim yöntemiyle Gayrisafi Yurt İçi Hasıla tahmini, 2024 yılının ikinci çeyreğinde cari fiyatlarla bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %78,6 artarak 9 trilyon 949 milyar 792 milyon TL oldu. GSYH'nin ikinci çeyrek değeri cari fiyatlarla ABD doları bazında 308 milyar 158 milyon olarak gerçekleşti.

HANEHALKI NİHAİ TÜKETİM HARCAMALARI 2024 YILININ İKİNCİ ÇEYREĞİNDE %1,6 ARTTI
Yerleşik hanehalklarının nihai tüketim harcamaları 2024 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak %1,6 arttı. Devletin nihai tüketim harcamaları %0,7, gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise %0,5 arttı.

MAL VE HİZMET İHRACATI 2024 YILI İKİNCİ ÇEYREĞİNDE %0,04 ARTARKEN İTHALATI %5,7 AZALDI
Mal ve hizmet ihracatı, 2024 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak %0,04 artarken ithalatı %5,7 azaldı.


İŞGÜCÜ ÖDEMELERİ 2024 YILI İKİNCİ ÇEYREĞİNDE %112,4 ARTTI
İşgücü ödemeleri, 2024 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %112,4 arttı. Net işletme artığı/karma gelir %47,7 arttı.

İŞGÜCÜ ÖDEMELERİNİN GAYRİSAFİ KATMA DEĞER İÇERİSİNDEKİ PAYI %40,8 OLDU
İşgücü ödemelerinin cari fiyatlarla Gayrisafi Katma Değer içerisindeki payı geçen yılın ikinci çeyreğinde %33,8 iken, bu oran 2024 yılında %40,8 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise %44,6 iken %37,4 oldu.

BAĞIMSIZ YILLIK GAYRİSAFİ YURT İÇİ HASILA 2023 YILINDA %5,1 ARTTI
Yıllık verilere dayalı olarak hesaplanan bağımsız yıllık gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH), zincirlenmiş hacim endeksiyle 2023 yılında bir önceki yıla göre %5,1 arttı.

Üretim yöntemine göre cari fiyatlarla GSYH, 2023 yılında bir önceki yıla göre %76,8 artarak 26 trilyon 545 milyar 722 milyon TL oldu. Gayrisafi yurt içi hasılada en yüksek payı 2023 yılında %19,5 ile imalat sanayi aldı. İmalatı, %13,9 ile toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı ve %9,5 ile ulaştırma ve depolama sektörü izledi. Yıllık gayrisafi yurt içi hasılada en düşük pay hanehalklarının işverenler olarak faaliyetleri için gerçekleşti.

KİŞİ BAŞINA GAYRİSAFİ YURT İÇİ HASILA 2023 YILINDA 311 BİN 109 TL OLDU
Kişi başına GSYH, 2023 yılında cari fiyatlarla 311 bin 109 TL, ABD doları cinsinden 13 bin 243 dolar oldu.

DİĞER HİZMET FAALİYETLERİ %12,7 İLE EN ÇOK BÜYÜYEN SEKTÖR OLDU
S-Diğer hizmet faaliyetleri %12,7, G-Toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı %11,5 ve K-Finans ve sigorta faaliyetleri % 8,5 ile 2023 yılında en çok büyüyen sektörler oldu. B-Madencilik ve taş ocakçılığı %14,7, E-Su temini; kanalizasyon, atık yönetimi ve iyileştirme faaliyetleri %8,5 ve M- Mesleki, bilimsel ve teknik faaliyetler %2,5 ile en çok küçülen sektörler oldu.



YERLEŞİK HANEHALKI NİHAİ TÜKETİM HARCAMALARI 2023 YILINDA BİR ÖNCEKİ YILA GÖRE %13,6 ARTTI

Yerleşik hanehalkı nihai tüketim harcamaları 2023 yılında bir önceki yıl zincirlenmiş hacim endeksine göre %13,6 arttı. Yerleşik hanehalkı nihai tüketim harcamalarının cari değerlerle GSYH içindeki payı %59,1 oldu. Hanehalkı harcamalarında en yüksek payı alan harcama grupları sırasıyla, %22,8 ile gıda ve alkolsüz içecekler, %19,7 ile ulaştırma ve %11,1 ile konut, su, elektrik, gaz ve diğer yakıtlar oldu.

DEVLETİN NİHAİ TÜKETİM HARCAMALARI 2023 YILINDA BİR ÖNCEKİ YILA GÖRE %2,4 ARTTI
Devletin nihai tüketim harcamalarının GSYH içindeki payı 2023 yılında %13,1 olurken, gayrisafi sabit sermaye oluşumunun payı %31,9 olarak gerçekleşti. Bir önceki yıl zincirlenmiş hacim endeksine göre, devletin nihai tüketim harcamaları %2,4 artarken, gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise %8,4 arttı.

MAL VE HİZMET İHRACATI 2023 YILINDA %2,8 AZALIRKEN İTHALATI %11,8 ARTTI
Mal ve hizmet ihracatı 2023 yılında zincirlenmiş hacim endeksi olarak %2,8 azalırken ithalatı ise %11,8 arttı. Harcama yöntemine göre cari GSYH ana bileşenleri içerisinde toplam mal ve hizmet ihracatının payı %31,9, ithalatın payı ise %34,4 oldu.

İŞGÜCÜ ÖDEMELERİ 2023 YILINDA %116,7 ARTTI
Gelir yöntemiyle gayrisafi yurt içi hasıla hesaplamalarına göre işgücü ödemeleri, 2023 yılında bir önceki yıla göre %116,7 artarken, brüt işletme artığı/karma gelir %62,3 arttı.

İŞGÜCÜ ÖDEMELERİNİN GAYRİSAFİ KATMA DEĞER İÇİNDEKİ PAYI %32,5 OLDU
İşgücüne yapılan ödemelerin cari gayrisafi katma değer içindeki payı 2022 yılında %26,3 iken bu oran 2023 yılında %32,5 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise 2022 yılında %53,7 iken 2023 yılında %47,0 oldu.

TAKVİM UYGULAMASINI İNDİRMEK İÇİN TIKLAYIN