İran'ın başkenti Tahran'da 13 Eylül'de "ahlak polisi" olarak bilinen İrşad devriyeleri tarafından bilgilendirme konferansına götürülen sonrasında hastaneye kaldırılan Mahsa Emini'nin 16 Eylül'de yaşamını yitirmesi ülkede infiale yol açmıştı.
Tepkiler üzerine Tahran polisinden yapılan açıklamada, İrşad devriyesinin Emini'yi bir saatlik "brifing" için karakola götürdüğü, genç kadının burada aniden bilincini kaybetmesi ve kalp rahatsızlığı yaşaması üzerine hastaneye sevk edildiği belirtilmişti.
ANİDEN FENALAŞARAK YERE DÜŞTÜ
İran devlet televizyonunda yayınlanan görüntülerde de Emini'nin polis merkezine getirildikten ve bir görevliyle konuştuktan sonra aniden fenalaşarak yere düştüğü görülüyor.
Sosyal medyadaki aktivistler ise polisin, genç kadının "aniden" bilincini kaybettiği yönündeki açıklamasını reddederek, Emini'nin polis merkezine getirilmeden önce darbedildiğini iddia ediyor.
Şu ana kadar Tahran, Senendec, Kerec, Tebriz, Meşhed, Kiş, Kirman, Yezd, Reşt, Bender Abbas, Abadan, Kirmanşah, Erdebil, İsfahan, Urumiye, Kazvin, Zencan, İlam, Mazenderan Hemedan başta olmak üzere birçok şehirde gösteriler düzenlendi. Birçok noktada eylemciler ile güvenlik güçleri arasında şiddetli çatışmalar yaşandı.
CENAZE TÖRENİ SONRASI İSYAN ATEŞİ YANDI
Mahsa Emini'nin 17 Eylül'de memleketi Sakkız kentindeki cenaze töreni sonrasında Tahran ve ülkenin batısındaki kentlerde protesto gösterileri başlamıştı.
İran sokaklarını karşıtıran Mahsa Emini olayı ve sonrasında yaşananları dikkatlice merrcek altına aldığımızda çok çarpıcı detaylar ortaya çıkıyor.
İlk olarak olayın başaktörü 'ahlak polislerini' inceleyelim;
İran'da 'ahlak polisi' müessesi, okullarda ve farklı konferanslarda kılık kıyafet yönetmeliği ile ilgili bilgiledirmeler yapmak üzere kurulmuş bir birim olarak adlandırılıyor.
Mahsa Emini'nin giydiği kıyafet İran için çok farklı veya göze batan bir kıyafet olmamakla birlikte kendisi gibi giyinen kadınlar da ahlak polisi tarafından bilgilendirme konferasına getirildi.
Emini program başlamadan önce konferans salonunda fenalaşarak yere düşüyor. Yere düşmesinin sebebinin ise şiddetten kaynaklı olmadığı, uzun yıllardır devam eden epilepsi hastalığından ötürü olduğu ifade edildi.
Mahsa Emini'nin geçmişine bakıldığı zaman hastalığı yüzünden beyin ameliyatı olduğu ortaya çıkıyor. Söz konusu ameliyatın kayıtları da mevcut.
Konferans salonunda yere düşen Mahsa Emini'ye gerekli müdahaleler yapılıyor, ancak kurtarılamıyor.
Dananın kuyruğu tam da burada kopuyor;
Mahsa Emini'nin ailesinden bazı bireylerin sözde Kürdistan Partisi'ne üye olduğu anlaşılıyor... Emini'nin ölümü çarptılarak İran'da iç karışıklık çıkartma girişiminde olanların esas amacı ise böylelikle gözler önüne serildi.
CENAZEDE PKK SLOGANLARI
Emini defnedilirken atılan sloganlarda "Kürt var oldukça Kürdistan var olacak, Jin jiyan Azadi" ifadelerinin yer alması dikkatlerden kaçmadı.
Jin jiyan Azadi, bilindiği üzere PKK'lılar tarafından çokça kullanılan bir slogan...
HDP DURUR MU! KAOSU GÖRÜNCE ATLADI
Terör örgütü PKK'nın siyasi kolu HDP'de yaşananlara kayıtsız kalmadı ve İran sokaklarını karıştıranlara açıktan destek verdi.
HDP Sözcüsü Ebru Günay, "Kürt kadın Jin Mahsa Amini'nin İran'ın despot ahlak polisleri tarafından katledilmesini şiddetle kınıyor, öldürülen her kadın isyan gerekçemizdir demeye devam ediyoruz. Rojhilat'tan yükselen kadın isyanını destekliyor ve isyanınız isyanımızdır diyoruz" açıklamasında bulundu.
ARKASINDA CIA MI VAR?
İran'da başlayan protestoların bir anda büyüyerek ülkenin birçok farklı bölgesine sıçraması ve şiddet yanlısı eylemlere dönüşerek sokakların karışması akıllara bu gösterilerin bazı istihbarat örgütleri tarafından organize ediliyor olabileceğini getirdi.
1953'te Tahran'da başlayan sivil ayaklanma sonucu İran Başbakanı Muhammed Musaddık darbeyle devrilmişti. Petrol nedeniyle CIA ve İngiliz İstihbaratı'nın kışkırtması sonucu başlayan olaylarda 300 İranlı hayatını kaybetmiş, on binlercesi ise yaralanmıştı.
64 YIL SONRA YAYINLANAN BELGELERDE ORTAYA ÇIKTI
CIA'nın 1953 darbesindeki rolü 64 yıl sonra yayınlanan belgelerle açığa çıktı. Ajax Operasyonu olarak bilinen CIA operasyonu sonucu, İran'daki petrol yatakları yeniden ABD ve İngiltere'nin kontrolüne geçti.
ENERJİ KRİZİ SONRASI DİKKAT ÇEKEN AYAKLANMA
Özellikle Rusya-Ukrayna savaşı sonrası dünya genelinde başlayan enerji krizi sonrası, zengin petrol yataklarına sahip İran'da başlayan ayaklanma zamanlama açısından da dikkat çekti.
DEVRİM MUHAFIZLARINDA YARGIYA ÇAĞRI
İran Devrim Muhafızları Ordusu, 22 yaşındaki Mahsa Emini'nin gözaltına alındıktan sonra ölümü üzerine ülke genelinde başlayan protestolarla ilgili yargıyı, "yanlış haber ve dedikodu yayanlara" karşı harekete geçmeye çağırdı.
Devrim Muhafızları Ordusunun yazılı açıklamasında, ülkenin birçok kentine yayılan protestolar, "siyonist rejimin (İsrail) ve onun ülke içindeki unsurlarının İran'a karşı eylemleri" olarak nitelendirildi.
Açıklamada, Mahsa Emini'nin ölümü nedeniyle "yas tutuyor gibi görünen isyancıların, düşmanları, halka yönelik yaptırım çemberini daraltmaya, bilim adamlarına suikast düzenlemeye, ekonomik baskıları sürdürmeye teşvik edenler" olduğu ifade edildi.
İran polisinin göstericilere yönelik müdahalelerine tam destek veren Devrim Muhafızları Ordusunun açıklamasında, "Güçlü polis teşkilatı her zaman İran halkının canının, servetinin ve onurunun koruyucusu olmuştur." ifadeleri kullanıldı.
Gözaltına alındıktan sonra hayatını kaybeden Emini'nin ailesine başsağlığı dilenen açıklamada yargı makamlarına yönelik şu çağrıya yer verildi:
"Yargıdan, sokakta olduğu kadar sosyal medyada da yalan haber ve dedikodu yayan, toplumun psikolojik güvenliğini tehlikeye atanların tespit edilerek onlara karşı kararlılıkla hareket edilmesini talep ediyoruz."
Tahran'da 13 Eylül'de "ahlak polisi" olarak bilinen İrşad devriyeleri tarafından gözaltına alındıktan sonra komaya girerek hastaneye kaldırılan Mahsa Emini'nin 16 Eylül'de yaşamını yitirmesi ülkede infiale yol açmıştı.
Tepkiler üzerine Tahran polisinden yapılan açıklamada, İrşad devriyesinin Emini'yi bir saatlik "brifing" için karakola götürdüğü, genç kadının burada aniden bilincini kaybetmesi ve kalp rahatsızlığı yaşaması üzerine hastaneye sevk edildiği belirtilmişti.
İran devlet televizyonunda yayınlanan görüntülerde de Emini'nin polis merkezine getirildikten ve bir görevliyle konuştuktan sonra aniden fenalaşarak yere düştüğü görülüyor.
Sosyal medyadaki aktivistler ise polisin, genç kadının "aniden" bilincini kaybettiği yönündeki açıklamasını reddederek, Emini'nin polis merkezine getirilmeden önce darbedildiğini iddia ediyor.
Mahsa Emini'nin 17 Eylül'de memleketi Sakkız kentindeki cenaze töreni sonrasında Tahran ve ülkenin batısındaki kentlerde protesto gösterileri başlamıştı.
Şu ana kadar Tahran, Senendec, Kerec, Tebriz, Meşhed, Kiş, Kirman, Yezd, Reşt, Bender Abbas, Abadan, Kirmanşah, Erdebil, İsfahan, Urumiye, Kazvin, Zencan, İlam, Mazenderan Hemedan başta olmak üzere birçok şehirde gösteriler düzenlendi. Birçok noktada eylemciler ile güvenlik güçleri arasında şiddetli çatışmalar yaşandı.
