Kitapta 20 Nisan 2021'de İletişim Başkanlığı'nın düzenlediği 1915 Olayları Uluslararası Konferansı'nın açılışında ve üç oturumunda yapılan konuşmalar bir araya getirildi. Başkan Erdoğan, takdim yazısında Osmanlı İmparatorluğu'nun son yıllarınıda bir taraftan topraklarını savunurken, diğer taraftan da Anadolu'daki barış ve istikrar ortamını korumaya çalıştığını ancak Osmanlıyı parçalamak amacıyla işgalci güçler tarafından silahlandırılan ve kışkırtılan azınlık çetelerinin, savaşı da fırsat bilerek yerel halka saldırmaya başladığını hatırlattı. Van'dan Kars'a, Erzurum'dan Anadolu içlerine kadar pek çok yerde yüz binlerce sivilin, Ermeni çeteler tarafından katledildiğini belirten Erdoğan, şöyle devam etti:
ACILAR ARASINDA BİR HİYERARŞİ KURMADIK
Osmanlı Devleti, artık tahammül edilemez boyutlara ulaşan bu katliamları önlemek amacıyla Sevk ve İskân Kanunu çıkarmıştır. Kanun kapsamında çetelerin saldırılarının yoğunlaştığı bölgelerdeki Ermeni nüfusun, geçici olarak başka bölgelere kaydırılmasına karar verilmiştir... Dünya Savaşı'nın en sancılı döneminde Türk, Kürt, Arap ve diğer milyonlarca Osmanlı vatandaşı gibi Ermeniler de sıkıntı çekmiştir. Hatta yer değiştirme sırasında salgın hastalıktan, asayiş sorunlarından veya güvenlik güçleriyle girdikleri çatışmalardan dolayı hayatını kaybeden Ermeniler de olmuştur. Hangi sebeple olursa olsun kayıpların her biri candır, sayıdan öte bir insandır. Türklerin ve Müslümanların maruz kaldığı onca katliama rağmen, 1915 olayları bağlamında yaşanan tartışmalarda hiçbir zaman acıları inkâr etmedik, acılar arasında bir hiyerarşi kurmadık."
İhtilaflı meselelere dair gerçeklerin bilim insanlarının ve tarihçilerin objektif çabalarıyla arşiv belgelerinde aranması gerektiğini savunduklarını vurgulayan Erdoğan, bir milyonun üzerinde belgeyi tarihçilerin hizmetine sunduklarının altını çizdi. Erdoğan, şunları kaydetti: "Muhataplarımıza ortak tarih komisyonu dâhil birçok öneri getirdik. Ancak bu samimi gayretlerimizin hiçbirine ne Ermenistan'dan ne de Ermeni diasporasından olumlu bir cevap alamadık. Hatta bu süreçte 'soykırım' gibi tek taraflı ve mesnetsiz iddiaların parlamentolar eliyle ülkemize dayatılmaya çalışıldığına şahit olduk... Türk ve Ermeni tarih anlatılarının 'adil bir hafıza' etrafında birbirine yakınlaştırılması halen mümkündür. Türkiye, gerçeklerin ortaya çıkarılması için gerekeni yapmaya hazırdır."
