Dünyanın gözü İstanbul'da! Rusya ve Ukrayna arasında barışa yeşil ışık: Bazı maddelerde uzlaştık

Rusya ve Ukrayna müzakere heyetlerinin İstanbul'da bir araya geldiği toplantı tamamlandı. Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisinde yapılan toplantı, Rusya ve Ukrayna taraflarının hem heyet başkanları hem de heyetler arası görüşmelerinin ardından sona erdi.

Ukrayna tarafının görüşmelerin içeriğine dair basına bilgi vermesi bekleniyor. Erdoğan'ın taraflarla temasları sonucunda, daha önce Belarus'ta bir araya gelen heyetlerin, bir sonraki görüşmesini İstanbul'da yapmasına karar verilmişti.

TÜRKİYE'Yİ GARANTÖR ÜLKE OLARAK GÖRMEK İSTİYORUZ
Ukraynalı müzakere heyeti görüşme sonrası yaptığı açıklamada, "Türkiye dahil birçok ülkeyi garantör olarak istiyoruz. Rusya ile güvenlik garantileri konusunda anlaşmak mümkün olmadı. Tabi ki işin hukuki boyutunu başka bir arakdaşımız paylaşacak. Savaşı sona erdirmek için Ukrayna'nın toprak bütünlüğünü ve geleceğini sağlamak için önemlidir. Bunlar Ukrayna'nın güvenliğini garanti edecek. Bunun NATO'nun 5. maddesine benzer olmasını istiyoruz" ifadeleri kullanıldı.

Ukraynalı müzakere heyetinin temsilcileri sözlerine şöyle devam etti:

"Gerçekten şunu çok iyi anlamamız gerekiyor. Öcelikli olarak bir referandum gerçekleştirilmesi gerekecek. Vatandaşlar önce sesini duyuracak. Sonra garantör ülkelerin parlamentoda onaylanması gerekecek. Müzakareler sürereken askeri güç kullanılmaması konusunda da ayrı bir müzakere gerekecekttir. Tabi ki burada tıkanık konular büyük ölçüde çözülmemiş görünüyor. Manipülasyonlara izin verilmemesi lazım. Sosyal medyada dezenformasyon görüyoruz. Bunun geçerli bir döküman olabilmesi için öncelikle anlşamaya varılması gerekiyor. Çünkü Viyana Sözleşmesi'ne hepimiz tarafımız. Bunun gerçekleştirilebilmesi için de çeşitli mekanizmaların harekete geçirilmesi gerekecek. Olası bir anlaşma olursa, Rusya'ya bunu ileteceğiz. Anlaşma olursa garantör ülkeler tarafından imzalanacak.

Garantör ülkeler bunu imzalayacak olursa Rusya'ya ile yapılacak olan anlaşmada taraf olacaklar demektir. Bu durum işgal altındaki bölgelerde askeri güç kullanılmasını içermeyecek. NATO'ya girmeyeceğiz ama AB'ye girmemiz engellenemez."

RUS HEYETİNDEN AÇIKLAMA
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Müşaviri Vladimir Medinskiy, Ukrayna müzakere heyetiyle yürütülen görüşmelerin yapıcı geçtiğini belirterek "Rusya Savunma Bakanlığı, karşılıklı güveni artırmak, müzakerelere devam etmek ve nihai hedefe ulaşmak için gerekli koşulları oluşturmak, yukarıdaki anlaşmanın onaylanması ve imzalanması amacıyla Kiev ve Çernigiv yönlerinde askeri eylemleri çok önemli bir şekilde azaltmak için karar verdi." dedi.

Medinskiy, Rusya-Ukrayna müzakere heyetleri arasında İstanbul'daki Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi'nde düzenlenen görüşmelerin ardından gazetecilere açıklamada bulundu.

Müzakerelerin bittiğini söyleyen Medinskiy, "Ukrayna'yla yapılan görüşmeler yapıcı geçti. Ukrayna tarafından onların pozisyonunu oluşturan önerileri aldık. Bu anlaşmayı inceleyeceğiz ve Devlet Başkanı'na sunacağız." diye konuştu.

Medinskiy, Rus Savunma Bakanlığının Kiev ve Çernigiv yönlerinde askeri eylemleri azaltma kararı aldığına da dikkati çekerek şunları kaydetti:

"Ukrayna'nın tarafsızlık ve nükleer olmayan statüsüne ilişkin anlaşmanın hazırlanması ve Ukrayna'ya güvenlik garantilerinin sağlanmasına ilişkin müzakerelerin uygulamaya geçmesi nedeniyle bugünkü toplantıda tartışılan ilkeler dikkate alınarak Rusya Savunma Bakanlığı, karşılıklı güveni artırmak, müzakerelere devam etmek ve nihai hedefe ulaşmak için gerekli koşulları oluşturmak, yukardaki anlaşmanın onaylanması ve imzalanması amacıyla Kiev ve Çernigiv yönlerinde askeri eylemleri çok önemli bir şekilde azaltmak için karar verdi."

TÜRKİYE'YE MİNNETTARIZ
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, "Rusya-Ukrayna müzakerelerinin ve genelde sorunun çözümü için ara buluculuk rolü ve ara buluculuk çabaları için Türkiyeye gerçekten minnettarız." dedi.

BAŞ BAŞA GÖRÜŞME 1 SAAT 20 DAKİKA
İstanbul'da heyetler arasındaki müzakereler öncesinde, Rusya heyetinin başındaki Devlet Başkan Yardımcısı Vladimir Medinskiy ile Ukrayna heyetinin üyesi David Arahamiya ayrı bir başbaşa görüşme gerçekleştirdi. Heyet başkanlarının baş başa görüşmesinin 1 saat 20 dakika sürdüğü bildirildi.

İLK GÜN GÖRÜŞMELERİ SONA ERDİ
Heyet başkanlarının görüşmesinin ardından heyetler arası görüşmeye geçildi. Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi'ndeki Rusya ve Ukrayna müzakereleri sona erdi. Gelen bilgilere göre toplantı yaklaşık 3 saat sürdü. İstanbul'daki müzakerelerin yarın da devam etmesi planlanıyor.

KREMLİN'DEN ABRAMOVİÇ AÇIKLAMASI
Abramoviç'in görüşmelere katılmasıyla ilgili Kremlin Sözcüsü Dimitriy Peskov'dan açıklama geldi.

Rus oligark Abramoviç'in müzakerelere katılımının Ukrayna tarafından da onaylandığını belirten Peskov, "Abramoviç, Ukrayna ile belirli temasların sağlanmasında yer alıyor, ancak Rus heyetinin resmi bir üyesi değil. İstanbul'daki müzakerelerin sonuç vaat edip etmediğini bugün ya da yarın anlarız" dedi.

Kremlin sözcüsü, Ukraynalı mültecilerin Rusya'ya zorla götürüldüğü yönündeki açıklamaları yalanladı.

Putin ile Biden arasında yeni bir zirve olasılığını da değerlendiren Peskov, "Ne olursa olsun Rusya ile ABD arasında diyalog gerekli. Fakat Biden'ın Putin'e yönelik kişisel aşağılamalarından sonra iki isim arasındaki ilişkilerin etkilenmemesi mümkün değil" dedi.

UKRAYNA CUMHURBAŞKANLIĞI SÖZCÜSÜNDEN AÇIKLAMA
Ukrayna Cumhurbaşkanlığı Ofisi başkanı Mykhailo Podolyak "Birkaç önemli konuda yoğun istişareler sürüyor. Kilit nokta, Ukrayna için uluslararası güvenlik garantileri konusunda anlaşma. Ve ancak bu anlaşmayla, Ukrayna'nın ihtiyaç duyduğu şekilde savaşı sona erdirebiliriz" dedi.

MÜZAKERE BAŞLIKLARI NELER?
Rusya ve Ukrayna arasındaki görüşmelerde ele alınan başlıklar şu şekilde:

1) TOPRAK

Müzakerelerdeki en zorlu başlık. Donbas yani ülkenin doğusunda Donetsk ve Luhansk'tan oluşan bölgedeki, Rusya destekli ayrılıkçılar iki yerde de bağımsız Cumhuriyet ilan etti, Rusya tanıdı. Moskova geçen hafta Donetsk'in yüzde 54'ünü, Luhansk'ın yüzde 93'ünü ele geçirdiğini ilan etti. Zelenski önceki gece Donbas'ta çözüm istediğini söyledi.

2) TARAFSIZLIK

Ukrayna'nın tarafsızlığı, Rusya'nın taleplerinin başında geliyor. Moskova, savaş öncesi Ukrayna'nın hiçbir zaman NATO'ya üye olmayacağına dair yazılı güvence istiyordu. Rusya, saldırının amaçlarından birini de Ukrayna'nın silahsızlandırılması olarak ilan etti. Ukraynalı yetkililer, son bir ayda ülkenin NATO'ya üye olmayacağını dile getirdi. Zelenski de önceki gece tarafsızlık konusunda müzakereye hazır olduğunu ilan etti.

3) RUSLARIN HAKLARI

Rusya'nın doğusunda Rusça konuşan bir nüfus bulunuyor. Ukrayna 2019'da çıkardığı yasayla Ukrayna dilini zorunlu hale getirmişti.Memur, asker, doktor ve öğretmen olmak için Ukraynaca konuşmak gerekiyor. Ancak, Rusça'nın statüsü Moskova'ın talepleri arasında bulunuyor. Zelenski bu başlığın müzakerelerde konuşulduğunu açıkladı.

4) "NAZİLERDEN ARINDIRMA"

Ruslar, "Azak Tugayı" gibi aşırı sağcı grupların Rusça konuşan halka "soykırım" yaptığını iddia ediyor. Ukrayna ise iddiaları kesin bir dille reddediyor. Bununla birlikte, "Nazilerden arındırma" Rusların ortaya attığı bir kavram ve "silahsızlanma" başlığıyla birlikte anılıyor.

Öte yandan, Ruslar başta Zelenski hükümetinin değişmesinden bahsediyordu. Şimdilerde Ukrayna'nın kendi ordusuna sahip olabileceğinden ancak Batılı ülkelerin silahlarına ve üslerine ev sahipliği yapmamasından söz ediliyor.

ÇATIŞMANIN UZAMASI HİÇ KİMSENİN YARARINA DEĞİLDİR
Başkan Erdoğan Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi'ndeki müzakereler öncesi açıklamalarda bulundu.

Başkan Erdoğan, "Tüm uluslararası platformlarda iki tarafın (Ruysa-Ukrayna) da hakkını, hukukunu, hassasiyetlerini koruyan kollayan gözeten, adilane bir yaklaşım sergiledik. Adil bir barışın kaybedeni olmayacağına inanıyoruz. Çatışmanın uzaması hiç kimsenin yararına değildir." dedi.

DÜNYA SİZLERDEN GELECEK HAYIRLI VE MÜJDELİ HABERLERİ BEKLİYOR

Trajediyi durdurmanın tarafların ellerinde olduğuna dikkat çeken Erdoğan, "Ölen her insan, yıkılan her bina, refah yolunda harcanması gerekirken havaya savrulan toprağa gömülen her kaynak ortak geleceğimizden kopartılan bir değerdir. Bu trajediyi durdurmak tarafların elindedir. Bir an önce ateşkesin ve barışın sağlanması her kesin faydasına olacaktır. Artık görüşmelerden somut sonuçların alınması gereken bir döneme girdiğimizi düşünüyoruz. Gelinen aşama itibarıyla heyet üyeleri olarak sizler tarihi bir sorumluluk üstlendiniz. Tüm dünya sizlerden gelecek hayırlı ve müjdeli haberleri bekliyor." ifadelerini kullandı.

Erdoğan, konuşmasının ardından çalışma ofisinden ayrılırken Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu müzakere masasındaki heyetlere eşlik etti.

Rusya-Ukrayna müzakerelerine katılacak olan iki ülkenin heyetleri görüşmelerin yapılacağı Dolmahçe'deki Çalışma Ofisi'ne geldi.

Rusya ile Ukrayna arasında devam eden savaşta birinci ay geride kalırken, bir yandan da barış süreci müzakereler devam ediyor. Bu çerçevede iki ülke heyetleri İstanbul'da bir araya geldi.

Kaldıkları otellerden çıkan Rus ve Ukrayna heyetleri görüşmelerin yapılacağı Dolmabahçe'deki Çalışma Ofisi'ne geldi. Müzakereler iki gün süreceği bildirildi.

Rusya Heyeti konakladığı otelden saat 09.15'de çıkarak Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi'ne hareket etti. Geniş güvenlik önlemleri altında hareket eden heyete havadan polis helikopteri eşlik etti.

Görüşmelere Rus iş insani Roman Abramoviç de katılıyor. Rusya ve Ukrayna'da arabuluculuk çalışmaları yürüten Abramoviç, ay başında Moskova ve Lviv'de temaslarda bulunmuştu.

ABD basınında çıkan haberlerde, Amerikan yönetiminin, arabuluculuk çalışmaları nedeniyle Abramoviç'i yaptırım uygulanan "Rus oligarklar" arasına almadığına yer verilmişti.

Wall Street Journal gazetesi, Abramoviç ve Ukraynalı müzakerecilerin ay başında Kiev'de yaptıkları bir toplantı sonrası zehirlenme belirtileri gösterdiğini öne sürmüş ancak Ukraynalı yetkililer spekülasyonlara aldırış edilmemesi gerektiği uyarısında bulunup heyetin olağan şekilde çalışmalarına devam ettiğini bildirmişti.

ERDOĞAN DOLMABAHÇE'YE GELDİ
Başkan Erdoğan kritik müzakere öncesi heyetlerle görüşmek için Dolmabahçe'ye geldi.

Rusya ile Ukrayna arasında müzakerenin yapılacağı Dolmabahçe'deki Cumhurbaşkanlığı Çalışma Ofisi önünde hareketlilik yaşanıyor.

Başkan Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin yaptıkları telefon görüşmesinde, Rusya ve Ukrayna müzakere heyetlerinin bir sonraki toplantısının İstanbul'da yapılması konusunda mutabık kalmıştı.

Çevrede geniş güvenlik önlemleri alındı.

DÜNYA BASINI DOLMABAHÇE'YE AKIN ETTİ

Toplantıya yerli ve yabancı basın mensupları ilgi gösterdi. Görüşmeleri çok sayıda yabancı gazeteci de takip ediyor.

KABİNE SONRASI AÇIKLADI: İSTİKAMET OLUMLU
Cumhurbaşkanlığı Kabinesi, Beştepe'de Başkan Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında toplandı. Yaklaşık 3,5 saat süren toplantının öncelikli gündemi yine Ukrayna oldu.

Başkan Erdoğan, Kabine Toplantısı sonrası açıklama yaptı. Erdoğan'ın açıklamalarından öne çıkanlar:

"MÜZEKERE ÖNCESİ HEYETLER İLE GÖRÜŞECEĞİZ"
Barış müzakerelerini yürüten Rusya ve Ukrayna heyetleri İstanbul'da tekrar bir araya gelecek. Toplantı öncesinde Ukrayna ve Rus heyetleri ile görüşeceğiz. Krizin anlaşma ve diyalog yoluyla çözülmesi için en çok çabayı gösteren ülkeyiz. Sayın Putin ve Zelenskiy ile sürdürdüğümüz telefon trafiğinin olumlu istikamette seyrettiğini söyleyebilirim.