Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle 507 bin bağımsız bölümden oluşan 156 bin binanın yıkık, acil yıkılacak ve ağır hasarlı olduğunun tespit edildiğini bildirdi.
Bakan Kurum, Kilis'te afet koordinasyon merkezindeki toplantının ardından açıklama yaptı.
Afetin ilk anından itibaren komşu illerdeki depremzedelere de yardım eden Kilislilere teşekkür eden Kurum, depremde vefat edenlere Allah'tan rahmet, yaralılara acil şifalar diledi.
Kurum, depremlerin ardından seferberlik şuuruyla çalıştıklarını söyleyerek, hasar tespit ve enkaz kaldırma süreçleriyle eş zamanlı olarak kalıcı konutların yapım çalışmalarının da sürdüğünü belirtti.
Depremden etkilenen 11 ilde hasar tespit çalışmalarının devam ettiğini ifade eden Kurum, "Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı olarak şehirlerimizin yeniden ihya ve inşası için şehrin ihtiyaçlarını, demografik, sosyal, kültürel yapısını da içine alacak şekilde çalışmalarımızı yürütüyoruz." dedi.
Kurum, depremzedelerin geçici barınma alanlarına yönelik çalışmaları da hızla yürüttüklerini dile getirerek, "Gerek konteynerden gerek prefabrik yapılardan gerek çelik konstrüksiyon ve yığma yapılardan vatandaşlarımızın talepleri doğrultusunda geçici barınma alanlarını oluşturuyoruz." dedi.
"156 BİN BİNANIN YIKIK, ACİL YIKILACAK VE AĞIR HASARLI OLDUĞUNUN TESPİTİNİ YAPTIK"
Bakan Kurum, depremden etkilenen bölgelerdeki hasar tespit çalışmalarına ilişkin şu bilgileri verdi:
"Tüm Türkiye'de 7 bin 300'ü aşkın uzman personelimizle çalışıyoruz. Bu kapsamda, bugüne kadar 4 milyon 371 bin bağımsız bölümden oluşan 1 milyon 188 binanın incelemesi tamamlandı ve 507 bin bağımsız bölümden oluşan 156 bin binanın yıkık, acil yıkılacak ve ağır hasarlı olduğunun tespitini yaptık. Kilisimizde de 1575 binada 2 bin 366 bağımsız bölümün yine yıkık, acil yıkılacak ve ağır hasarlı olduğunun tespitlerini yaptık."
"TÜM YAPILARI TEKRAREN İNCELEYECEĞİZ"
Hatay'ın Defne ilçesinde 20 Şubat'ta meydana gelen 6,4 büyüklüğündeki depremi hatırlatan Kurum, "Bugüne kadar incelenmiş olan 43 bin 624 bina ve 125 bin 187 bağımsız bölümden oluşan orta hasarlı, az hasarlı ve hasarsız tüm yapıları tekraren inceleyeceğiz. Tekraren bu yapılara gidip tek tek bu yapıların 6,4 ve 5,8 şiddetli depremlerde hasarlarının durumlarını yeniden gözden geçireceğiz. Diğer bölgelerden gelen talepler de oldukça fazla, oralarda da tekrar tespitlerimizi yapacağız." diye konuştu.
"DEPREM KONUTLARIYLA İLGİLİ HERHANGİ BİR MALZEME SIKINTISI YOK"
Kurum, kalıcı konutların inşasına ilişkin bugün bir toplantı yaptıklarını aktararak, "Tüm Türkiye'deki inşaat malzemecileri üreticilerini çağırdık ve onlardan buradaki sürece ilişkin görüş, fikir, önerilerini aldık. Yapacağımız tüm deprem konutlarıyla ilgili herhangi bir malzeme sıkıntısı, tedarik sıkıntısının olmadığını da hep birlikte gördük." ifadelerini kullandı.
Bakan Kurum, "Toplantıda, inşaat sektörü temsilcileri, malzeme tedariki anlamında ellerini taşın altına koyacaklarını ifade ettiler. Asla fiyat artışlarına da müsaade etmeyeceğiz. Aksi bir durumu da anbean takip edeceğiz ve asla fiyat artışlarına bu manada müsaade etmeyeceğiz." dedi.
Bakan Kurum, dün Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın deprem bölgelerinde 200 bin konut inşa edileceğini açıkladığını hatırlatarak, şöyle devam etti:
"Bu kapsamda, Gaziantep Nurdağı'nda 456, İslahiye'de 399, Adıyaman Kahta'da 297, Kilis Merkez'de 645 olmak üzere 1797 afet konutumuzun sözleşmelerini imzaladık ve inşaat sürecine başladık. Bugün de Adanamızın Sarıçam ilçesinde 590, Gaziantep'te 600, Hatay Altınözü'nde 364, Kahramanmaraş Afşin'de 501, Pazarcık'ta 518, Şanlıurfa Birecik'te 534 konut olmak üzere 3 bin 107 afet konutumuzun da inşaat sürecine başladık."
"İLK ETAPTA TOPLAM 70 BİN KÖY KONUTU YAPILACAK"
Şehirlerdekiler gibi köylerde yapılacak konutların da bir yıl içinde teslim edileceğini belirten Kurum, şunları kaydetti:
"Bu kapsamda ilk etapta Osmaniye'de 1361, Adana'da 701, Adıyaman'da 8 bin 21, Diyarbakır'da 2 bin 927, Elazığ'da 386, Hatay'da 14 bin 141, Kahramanmaraş'ta 12 bin 135, Malatya'da 17 bin 990, Şanlıurfa'da 2 bin 54, Gaziantep'te 9 bin 130, Kilis'te 1002 olmak üzere 70 bine yakın köy konutumuz için eviyle, ahırıyla oradaki tüm ihtiyaçları karşılayacak anlayışla yöresel mimariye yaşam kültürüne uygun olacak anlayışla bölgenin sosyolojik yapısını da düşünerek planlarımızı yaptık. Bu doğrultuda inşa sürecini yürütüyor olacağız, 2 ay içerisinde 200 bini konut, 70 bini köy evi olmak üzere 270 bin vatandaşımızı ailesiyle birlikte ev sahibi yapmak için inşa çalışmalarımıza başlıyoruz."
Bakan Kurum, Kilis merkezde, İller Bankası ve belediye ile yürüttükleri atık su arıtma tesisi ve çamur kurutma projelerinin tamamlandığını belirterek, "Bu kapsamda 70 milyon liralık projemizin yapımına başlıyoruz. Bu projenin 30 milyon lirası da yurt dışı kaynaklardan hibedir. Atık su ve yağmur suyu şebeke projesi tamamlanmıştır, maliyeti 570 milyon liradır. İller Bankası ve belediyemiz eliyle bu proje yürütülmektedir. Projenin tamamı da hibe kapsamında yapılmaktadır." bilgisini verdi.
KONUTLAR NEREYE İNŞA EDİLECEK?
TOKİ Başkanı Ömer Bulut, Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen bölgelerde yapılacak binlerce konutun etüt çalışmaları tamamlanmadan projelendirmesine başlanmayacağını bildirdi.
Bulut, depremden en çok etkilenen Gaziantep'in Nurdağı ilçesinde yeni yerleşim yerleri için belirlenen Başpınar mevkisinde devam eden zemin etüt çalışmalarını inceledi.
Daha sonra gazetecilere açıklama yapan Bulut, Kahramanmaraş merkezli 11 ili etkileyen depremlerin Türkiye tarihinin en büyük depremlerinden olduğuna ve geçmişte yaşanılanlardan çok farklılık gösterdiğine dikkati çekti.
Bulut, deprem anından itibaren arama kurtarma ve enkaz kaldırma çalışmalarına ciddi anlamda destek verdiklerini belirtti.
TOKİ'NİN GÜÇLÜ VE SAĞLAM YAPI KRİTERLERİ UYGULANACAK
Ömer Bulut, TOKİ olarak önemsedikleri kriterleri deprem bölgesinde yapacakları yeni konutlarda da uygulayacaklarını vurguladı.
Çalışmalardan bazılarının sahada bazılarının ise laboratuvarlarda değerlendirildiğini anlatan Bulut, şunları kaydetti:
"Konut kriterlerimiz önemli. Zemin, fay hattına uzaklık ve kat yüksekliği, bunda tabi ki tünel kalıp sistemiyle yaptığımız güçlü taşıyıcı sistem de önemli. Süratle konutlara ilişkin çalışmalara başlamış olmamızın teknik açıdan uygunluğu da hocalarımız ve bu işi bilenler tarafından görülüyor. Burada şimdi zemin etüt çalışması yapılan bir yer var. Mesela biz burada imalatlara henüz başlamadık. Burada 1 milyon metrekarelik bir alan var, yaklaşık 3500, 5000 arası konut üretilecek ama burada zemin etüt çalışmaları tamamlanmadan projelendirme çalışmasına başlamayacağız. Tabii zemin çalışmaları neyi içeriyor, jeolojik ve jeoteknik raporları içeriyor. Zeminin yapısını, oluşumunu belirleyebiliyoruz. Deprem, heyelan gibi durumlarda arazinin nasıl davranacağıyla ilgili hususları belirliyoruz. En son jeoteknikle beraber de burada yapacağımız yapının zeminle ilişkisini kuruyoruz. Taşıma gücünün ne olacağını, yine dizayn değerlerinde neleri esas alacağımızı belirliyoruz. "
"BÜTÜN İLLERDE POTANSİYEL KONUT REZERV ALANLARI BELİRLENMİŞ DURUMDA"
Türkiye'nin diğer illerindeki şantiye ve imalatları yavaşlatarak deprem bölgesindeki çalışmalara yoğunlaştıklarını vurgulayan Bulut, şöyle devam etti:
"Geçici barınma sürecinden sonra ister istemez bu şehirlerin tekrar eski haline gelmesi, hayatın başlaması, ticaretin canlanması ve birçok sosyal faaliyetin devam etmesi açısından kalıcı konutlar önemlidir. Dolayısıyla kalıcı konutlara ilişkin çalışmalara başladık. Bugüne kadarki uygulamalarımızda zaten hep dikkat ettiğimiz önemli konu, yer seçimidir. Daha güvenli alanlara yönelerek işlemlere başladık. Zaten depremin etkilediği 11 ilde 133 bin konutumuz vardı, bu konutlarımızda herhangi bir can kaybı ve yıkılma olmadı, hasar alan binalarımız oldu. Tabii bu disiplinle ilk günden dediğimiz gibi burada da önce yer seçimlerine başladık."
"Bütün illerimizde de potansiyel rezerv konut alanları şu anda belirlenmiş durumda ve buralarda da sondaj, etüt çalışmalarına devam ediyoruz. Tabii ki buralarda biraz da açıkçası hazırlıklıydık. Bizim her il için, her ilçe için daha önceden hazır olan yerlerimiz söz konusuydu. Daha önce sosyal konutta da zaten bir çalışmamız vardı. Dolayısıyla sahada hemen işleme başlayabileceğimiz, hemen inşaatlarımıza başlayabileceğimiz alanlarımız da mevcuttu. Dün itibarıyla hem depremden etkilenen İslahiye, Nurdağı, Kilis ve Adıyaman Kahta'da kalıcı konutlara başladık. Tabii insanlar bu kadar süre içerisinde nasıl başlandığını değerlendiriyor. Buraların zaten etüt projeleri dediğimiz gibi daha önceden hazırdı. En azından zemin açısından hazırdı. Ufak bir revizyon suretiyle bunları hazır hale getirdik."
