Evrensel çapta otomotiv sektörünün ciddi güçlükler yaşadığı 2020 senesinde, Türkiye otomotiv iç pazarında yaşanan büyüme dikkat çekici oldu. Pandemi koşulları altında fertsel vasıta alımına yönelen harcayıcı pazarın geçtiğimiz sene ciddi miktarda büyüme ile kapanmasını sağladı. 2021 seneyi de eş biçimde bir gelişmeye sahne olarak başladı. Satış rakamlarına bakıldığında 2021 yılının ilk 5 ayında dizel araçların toplam pazar içerisinde pay kaybettiğini görüyoruz.
DİZEL HÂLÂ POPÜLER
Satış rakamlarına bakıldığında 2021 yılının ilk 2 ayında dizel araçların toplam pazar içerisinde pay kaybettiğini görüyoruz. Özellikle hibrit araçlar paylarını artırmaya devam etse de Türkiye'de halen bir çok Avrupa ülkesine oranla ciddi bir dizel araç satışı gerçekleşiyor. Yapılan araştırmada da bu gözler önüne seriliyor.
EY'nin yaptığı araştırmaya katılan tüketicilerden yüzde 48'i alacağı bir sonraki aracın dizel yakıt tipinde olacağını belirtiyor. Katılımcıların yüzde 21'i benzinli araç alacağını vurgularken, yüzde 13 hibrit, yüzde 6 otogaz, yüzde 3 ise elektrikli cevabını veriyor.
TÜKETİCİ İKİNCİ ELDE GARANTİCİ
2020 yılının ikinci çeyreğinden bu yana artan fiyatları ile gündemde olan ikinci el sektörü üzerine de araştırmada göze çarpan rakamlar yer aldı.
Türk tüketicisinin ikinci el araç alırken birinci önceliği yüzde 67 ile kilometre garantisi ve araç menşei olurken ikinci sırada ek araç garantileri geldi.
Bu garantiyi alabilmek için de özellikle yetkili ikinci el araç satıcılarını tercih ettiğini vurgulayanların oranı yüzde 32 olurken, katılımcıların yüzde 37'si, ikinci el araç alırken araç bayi ağlarını tercih ettiklerini vurguluyorlar.
Türkiye otomobil ve hafif ticari araç toplam pazarı, 2021 Ocak-Şubat döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 37.4 büyürken, pazarın yüzde 87.4'ünü vergi oranları düşük olan A, B ve C segmentlerindeki araçlar oluşturdu.
EY'nin (Ernst&Young) Türkiye, Romanya, Rusya ve Çekya otomotiv pazarları üzerine şubat ayında yayınladığı araştırma da bu rakamları doğrular nitelikte oldu.
Çarpıcı sonuçlar ortaya çıkan araştırmada, Türk tüketicisinin araç alırken birinci önceliğinin fiyat olduğu ortaya konuldu.
Yapılan araştırmaya göre, Türk tüketicisinin otomobil alırken yüzde 67 oranla dikkat ettiği en önemli etken, aracın fiyatı.
İkinci önem verilen konu olarak yüzde 66 ile güvenlik gelirken, sırasıyla yakıt ekonomisi, marka hakkında pozitif deneyim, tavsiyeler ve satış sonrası geldi. Dikkat çeken maddelerden bir tanesi ise yeni teknolojiler ve bağlantılı araçlar oldu. Araştırmaya katılanların verdiği cevaplar arasında en düşük etkiye sahip madde bağlantılı araçlar olurken yalnızca yüzde 7'lik bir kısım araç alırken buna dikkat ettiğini vurguladı.
ELEKTRİKLİYE İLGİ YÜKSEK SATIŞ DÜŞÜK
Yapılan araştırmanın en çarpıcı çıkarımlarından bir tanesi de elektrikli araçlar konusunda oldu. Türk tüketicisinin yüzde 86'sı elektikli veya hibrit otomobil almak konusunda istekli olduğunu belirtiyor.
Katılımcıların eğitim seviyesi yükseldikçe elektrikliye olan ilgi de artıyor. Ancak satış rakamlarına bakıldığı zaman elektikli araç satışları halen yüzde 0.1 seviyelerinde kalmaya devam ediyor.
Araştırmaya göre, bunun en önemli sebeplerinden birincisi yine fiyatı. Katılımcıların yüzde 42'si, 'elektrikli araç almam için uygun fiyatı olması gerekiyor' seçeneğini belirtirken, yüzde 19'u 'aracın gidebileceği mesafe', yüzde 18'i ise 'şarj ağının genişliği önemli' diyor.
Katılımcıların yüzde 55'i ise vergilerin düşürülmesi gerektiğini vurguluyor.
'HAREKETLİLİK OLMAYA BAŞLADI, TELEFONLAR ÇALIYOR'
Kısıtlamanın cumartesi günleri kalkmasının insanlarda heyecan oluşturduğunu ifade eden 30 yıllık galerici Rıfat Bilgili, "Kısıtlamaların kalkması insanlara moral oldu. Müşterilerimiz olsun, satıcılarımız olsun otomobil sektöründe alan satanlar için artı oldu. Otomobil pazarımız açıldı, içeriye girişlerimiz başladı. Son 3 ayda otomobil pazarı bir durma aşamasındaydı. Kısıtlama baya müşterilerimizi, bizim gibi yatırımcıları da yordu. Bu yorgunluk yasakların kalkacağının duyulmasıyla birlikte son 1 haftadır insanlara heyecan geldi. Hareketlilik oluşmaya, telefonlar çalmaya başladı. Potansiyeller yükselmeye başladı.
Pazartesi günü için 2 araba opsiyonumuz var. Ortalama burada 100 tane galeri var. 100 tane galeride ortalama 3 bin tane araba var. Bu arabalarda ise yüzde 20 hareketlilik mevcut. Geçen yıl gibi bir fiyat artışı beklemiyoruz. Daha önce 50 bin TL'lik araba 100 bin TL olmuştu. Daha sonra 80 bin TL'ye indi. Şimdi o 80 bin TL'lik fiyatı koruyacaktır. Aşağı inme gibi bir durum olmaz, fiyat sabit şekilde devam eder. Talep ve müşterinin arzına göre belki yüzde 5 gibi bir hareketlenme olabilir. 80 bin TL'lik araba artık 100 bin TL'ye çıkmaz.
Ben 35-40 tane araçla çalışıyorum, her araba 5 bin TL fiyat artsa korkunç bir para yapar. Burada galericiler sitesinde fiyat yükselmesi olmaz. Burada yaşanmayan fiyat artışı genel olarak piyasada da olmuyor. Bu fiyatlar hemen hemen yıl sonuna kadar böyle gider. Önümüzdeki aylarda 2021 model araçlar piyasaya girdiği zaman 2022 model araçlar devreye girmeye başladığı an fiyatlar yüzde 5 gibi bir hareketlenme olur" dedi.
'İKİNCİ EL ARAÇ FİYATLARINDA DÜŞÜŞ YA DA İNİŞ OLMAZ'
Galerici Cihat Keskin, "Kısıtlamasının cumartesi günleri kalkmasıyla bu hafta pazarımız açıldı. Yaklaşık 15 gündür telefonlar çalmaya başladı. 3 aydır fiyatlar biraz oturmuştu. Biraz köpüren fiyatlar vardı. Köpüren fiyatlar yerine geldi. Şu anda piyasa açılıyor. Pazara da ilgi var. Bu saatten sonra araç almak isteyen arkadaşlar fırsatlarını değerlendirerek araçlarını alsınlar. Yukarıya çıkış olmaz, aşağıya da düşmez" diye konuştu.
Araba satan Necmi Özen, "2 senedir ilk defa pazara geliyoruz. Şu an herkes gelerek bakıyor. Her şeyi anlaşarak yapıyoruz" şeklinde konuştu.
Alıcılar ise fiyatların 3 aydır sabit kaldığını ve sadece orta ve düşük segmentli arabalara baktıklarını ifade etti.
