Diyabet, kalp hastalıkları, yüksek tansiyon, solunum hastalıkları gibi kronik rahatsızlıkları olan kişilerde Covid geçirmek, sağlıklı bireylere göre daha fazla risk taşıyor. Covid sürecinin barındırdığı bu riskin yanı sıra hastalığı atlattıktan sonraki dönem de yakın takip edilmesi gereken bir süreç olarak karşımıza çıkıyor. Covidin uzun dönem etkileri halen tam olarak bilinmiyor olsa da, kronik hastalarda Covid sonrası süreç hayati önem taşıyor.
Uz. Dr. Yusuf Emre Uzun, kronik hastaların Covid süreci, uzamış Covid sendromu ve düzenli takiplerin önemli hakkında bilgi veriyor:
DİYABETTE 4 KEZ KONTROL
Diyabet hastalarının takibinde hastanın evde kendi kendine kan şekeri ölçümü yapması önemlidir. Bu ölçümler özellikle insülin tedavisi alan hastalarda, gebelerde, kan şekeri henüz kontrol altına alınamamış hastalarda daha sık yapılmalıdır. (günde 3-4 kez) Tedavi değişikliği yapılan hastalarda ve araya giren hastalık (Covid-19) durumlarında evde kan şekeri ölçüm sıklığı artırılmalıdır. Bu hastalarda hem kan şekeri yüksekliği hem kan şekeri düşüklüğü sıklığı artmıştır.
KİMLERDE GÖRÜLÜYOR?
Uzamış Covid sendromu kadınlarda, obez bireylerde, astım ve KOAH öyküsü olan kişiler ile hipertansiyon, kalp hastalığı, diyabet, immün yetmezlik gibi kronik hastalıkları olan kişilerde daha sık ve uzun süreli olarak görülmektedir.
TELAFİSİ MÜMKÜN DEĞİL
Yüksek tansiyonu olan hastalarda Covid- 19 enfeksiyonunun daha ağır seyretme riski bulunmaktadır. Günün çoğu saatinde tansiyon normal seviyelerde tutulsa da ara sıra artan kan basıncının damarlarda meydana getirdiği zararı telafi etmek mümkün değildir. Bu nedenle günün farklı zamanlarında tansiyonun ölçülmesi ve izlenmesi önemlidir.
BU RİSKLERİ GETİRİYOR
Kariyovasküler: Aritmi, miyokardit. Solunum: Pulmoner emboli, kronik öksürük, nefes darlığı. Endokrinolojik: Yeni gelişen diyabet, diyabet hastalarının kontrolünde bozulma, tiroidit. Nörolojik: Koku ve tat kaybı, konsantrasyon güçlüğü, hafıza sorunları, uyku problemleri. Psikiyatrik: Depresyon, anksiyete.
