Modern çağın salgın hastalığı diyabet ülkemizde son yıllarda hızla artarak toplum sağlığını tehdit ediyor. Sağlıksız beslenme, hareketsizlik, şekerli içecek ve tatlı tüketimi, fazla kilo, endokrin bozucu ve kimyasallara maruziyet gibi etkenlerle ülkemizde son 20 yılda diyabetli hasta sayısının yüzde 100 arttığını belirten Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Savaş Karataş, diyabette en sık yapılan ve tehlikeyi artıran 9 yaz hatasını anlattı, önemli uyarılar ve önerilerde bulunuyor:
Yeteri kadar su içmemek: Kan şekerindeki tehlikeli dalgalanmaları önlemek için yeterli düzeyde sıvı almak, çok önemlidir. Özellikle sıvı kaybettirici etkisi olan ilaçları kullananlar çok daha dikkatli olmalıdır.
İlaç, cihaz ve insülinleri uygun koşullarda saklayamamak: İnsülin ve diğer diyabet ilaçları kurallara uygun saklanmalı, kan şekeri ölçüm cihaz ve çubuğunun da sıcaktan etkilenebileceği, yanlış sonuç göstereceği unutulmamalıdır.
Kan şekeri ölçümünü doğru yapmamak: Kan şekeri gölgeli ve serin bir yerde ölçülmeli, kan şekeri ölçüm çubukları güneş ışığına maruz kalmamalıdır. Denizden ya da havuzdan çıktıktan sonra parmaklar iyice kurutularak kan şekeri ölçülmelidir.
Çıplak ayakla yürümek, sıcak zemine basmak: Diyabetli hastalar için sinir tutulumu varsa yürürken travmayı farketmemek oldukça sakıncalıdır. Gerekirse yumuşak terlik kullanılmalıdır.
Aşırı sıcaklarda 'serinleten' şekerli içeceklere sarılmak: Aşırı sıcaklarda kurtarıcı gibi gözüken soğuk meşrubat, meyve suyu ya da diğer içecekler içerdikleri şeker yükü açısından, 'diyet' adı altında bile olsa gözden geçirilmelidir.
Hipoglisemi terlemesini yaz terlemesi ile karıştırmak: Hipogliseminin (kan şekerinin düşmesi) klasik semptomlarından biri olan terleme, yaz sıcaklarında ısıya bağlı terleme ile karıştırılabilir ve hipoglisemi daha zor ya da geç fark edilir.
Kontrol dışı aşırı hareket: Yaz aylarında aşırı hareket edebiliriz ve glikoz kaslarda tüketildiği için kan şekeri düşebilir. Yine yazın bir öğün ile diğeri arasında daha uzun aralıklar ve bir önceki öğünden çok daha fazla düşen kan şekeri ile farklı bir yaşam ritmi olabilir.
Güneş ışığına maruz kalmak: Yazın yürüyüş yaparken veya havuz/ deniz kenarında güneşlenirken güneş yanığına maruz kalabilirsiniz. Özellikle diyabetli kişilerde güneş yanığı vücudu daha fazla strese sokar ve kan şekeri düzeylerini yükseltebilir.
Tatlılara ve hamur işi besinlere 'hayır' diyememek: 'Her şey dahil' konseptiyle gidilen tatil köylerinde sınırsız ve birbirinden cezbedici görünen besinler; ağır kalorili yiyecekleri tüketirken bir kez daha düşünelim ve çok sevdiğimiz tatil yerinin hastanesi ile kötü şekilde tanışmayalım.
