Ev hanımları iş hayatına katılamaması ve kendi evinde emek harcaması nedeniyle devlet bu zamana kadat çalışmasının karşılığını para olarak alamayan kadınlara yeni fırsatlar soruyor. Bazı şartların yerine getirilmesi ile artık çalışmayan ev hanımları da maaş alabilecek. Peki, ev hanımlarına emeklilik şartları nelerdir? Evde el sanatları ile uğraşan kadınların sigortalılığı ve başvuru detayları... İşte son dakika haberleri ve detaylar takvim.com.tr'de
EV HANIMLARININ EMEKLİ OLMASINDAKİ ŞARTLAR NELERDİR?
Normal şartlarda; 2008 yılından sonra çalışmaya başlayan kadınların emekliliği için 7.200 prim gününe sahip olması ve en az 20 yıl çalışma hayatına devam etmesi gerekiyor. Sosyal Güvenlik Kanunu kapsamında, Çalışma hayatına katılmayan veya emekli olacak süre kadar çalışamayan kadınların en önemli sosyal haklardan biri olan emeklilikten yararlanması söz konusu olmuyor. Ancak meclise sunulan yeni yasa tasarısıyla birlikte; kadınların emeklilik prosedüründe değişiklikler meydana gelmeye başlayacak.
06.01.2020 tarih 2/2492 esas no ile TBMM Komisyonu'na sevk edilen yasa teklifine göre en az 25 yıl evli kalmak koşuluyla 50 yaşını doldurduğu halde emekli olamayan ev hanımları emekli olabilecekler. Ancak emeklilik talebinde bulunacak ev hanımlarının yasa tasarısında belirtilen şartlara uygunluk göstermesi gerekiyor.
• Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ile herhangi bir bağının bulunmaması• Belirli bir süre SGK sisteminde kaydı bulunanların ise; ev hanımlarına emeklilik kapsamında başvuru yaptığı tarihte herhangi bir kaydının olmaması • 1995 yılı ve öncesinden beri evli olmak (En az 25 yıl evli kalmak)
• 50 yaşını doldurmuş olmak (1970 yılı ve öncesinden doğmak)
• 18 yaşından büyük olmak
• Malullük ve yaşlılık aylığı almamak
• Gelir vergisine tabii olmamak (herhangi bir gelire sahip olmamak) aranılan şartlar içerisinde yer alıyor.
EV HANIMLARI NASIL EMEKLİ OLABİLECEK?
Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne sunulan yasa tasarısı kapsamında ev hanımları çalışmasa dahi borçlanarak emekli olabilecek. Kadınların borçlanarak emekli olabilmesi için doğum borçlanması ve yurt dışında ikamet edilen veya çalışan sürenin borçlanılması olarak belirlenmiştir. Çalışmayan kadın, daha önce hiç sigortası yapılmadığı ve sigorta primi ödenmediği için sigorta primlerini kendisi ödemesi gerekiyor. Prim ödemelerinin her ay düzenli şekilde SGK'ya ödenmesi, ödemeler tamamlandığında da emeklilik işlemlerinin yapılacağı kişiye hatırlatılır. Çalışmayan kadın, SGK prim borçlarını ödeyerek emekli aylığını almaya başlar.
İSTEĞE BAĞLI SİGORTALILIK DETAYLARI NELERDİR?
İsteğe bağlı sigortalılık şartları arasında; zorunlu sigortası olmama, bir ay içinde 30 günden az çalışma, 18 yaşını doldurmuş olma ve malullük ile yaşlılık aylığı almama gibi kriterler yer almaktadır. Belirlenen şartlara uygun olan kişilerin sigorta primlerini kendisinin ödemesine izin verilmektedir.
İsteğe bağlı sigortalılık için başvurular kişiye en yakın Sosyal Güvenlik İl Müdürlükleri veya Sosyal Güvenlik Merkezleri üzerinden gerçekleştirilir. İsteğe bağlı sigorta primi, prime esas kazancın taban ve tavan sınırları arasında kalan kısım üzerinden belirlenir. Sigortalı tarafından prime esas kazancın yüzde 32'si ödenir. Bu yüzde 32'lik kısmın yüzde 20'si malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi; yüzde 12'lik bölümü ise genel sağlık sigortası primidir.
YURT DIŞINDA YAŞAYANIN DA HAKKI VAR
Eğer yasa teklifi 2020 yılında yasalaşırsa 1995 yılı ve öncesinden bu yana evli kalan aynı zamanda 1970 yılı ve öncesinde doğan ev hanımlarının borçlanarak hemen emekli olabileceğine dikkat çekildi. Günümüz koşullarında kadınların hizmet olarak borçlanabilecekleri iki farklı yöntem bulunmaktadır. İlki analık borçlanması olarak en fazla 2.160 gündür diğeri ise yurt dışında çalışılan yada ikamet edilen sürelerdir.
25 YIL EVLİ KALANLARA EMEKLİLİK İDDİALARI
Bazı haber sitelerinde yer alan iddialarda eski tarihli bu kanun teklifinde yer alan maddeler, emeklilik şartı gibi aktarılıyor. Öyle ki bu maddelerde; Emekli edilecek ev hanımlarının en az 25 resmi nikahlı evli olmaları gerektiği bu kapsamda 2020 yılı için 1995 yılı veya öncesinden evlenmiş olması gerektiği bildirildi. Bir diğer koşul olarak kadınların belirli bir yaş üzerinde olmaları gerektiği yönünde şart olduğu ifade ediliyor.
Ev hanımlarının SGK ile bağlantılarının olmaması, herhangi düzenli bir gelirlerinin bulunmaması, yetim, dul, malullük ve yaşlılık aylığı gibi ödemelerden faydalanmamış olmaları gerektiği de şartlarda gösteriliyor.
İSTEĞE BAĞLI SİGORTA NEDİR?
İsteğe bağlı sigorta, bireyin kendisini uzun vadeli olacak şekilde güvenceye almasıdır. İsteğe bağlı sigortalılık 5510 sayılı kanunun 50. maddesinde de, kişilerin isteğe bağlı olarak prim ödemek suretiyle uzun vadeli sigorta kollarına ve genel sağlık sigortasına tâbi olmalarını sağlayan sigorta şeklinde tanımlanmıştır.
KİMLER İSTEĞE BAĞLI SİGORTAYA BAŞVURABİLİR?
Türkiye'de ikamet edenler ile Türkiye'de ikamet etmekte iken sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerdeki Türk vatandaşlarından;
– 5510 sayılı Kanuna tabi zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek şekilde çalışmayan (SSK, Emekli Sandığı gibi)
– Sigortalı olarak çalışmakla birlikte ay içerisinde 30 günden az çalışan ya da tam gün çalışmayanlar,
– Kendi sigortalılıkları nedeniyle Türkiye'de sosyal güvenlik kanunlarına göre malullük ve yaşlılık aylığı almayanlar,
-18 yaşını dolduranlar.
Kanunun yürürlük tarihinden önce mülga (Yürürlükten kaldırılmış) kanunlara göre isteğe bağlı sigortaya devam edenler, herhangi bir işleme gerek olmadan, Kanun kapsamında isteğe bağlı sigortalılıkları devam ettirilecektir.
