Bu yılın en uzun Ay tutulması, "Gözlem Geceleri" kapsamında 27 Temmuz Cuma akşamı İstanbul Üniversitesi'nde de izlenebilecek.
Üniversiteden yapılan açıklamada, Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü'nde, Gözlemevi Uygulama ve Araştırma Merkezi iş birliği ve Amatör Astronomlar Kulübü'nün desteğiyle 2017 yılının başından beri halka açık olarak her ay düzenlenen "Gözlem Geceleri" kapsamında 27 Temmuz Cuma akşamı, 1 saat 43 dakika sürmesi beklenen Ay tutulmasının izlenebileceği kaydedildi.
27 TEMMUZ AKŞAMI GERÇEKLEŞECEK
"Ay tutulması, Türkiye'den 2018-2020 yılları arasında gözlenebilecek 6 tutulmadan ikincisinin gözlenebileceği tarih olan 27 Temmuz akşamı gerçekleşecek. Bu yüzyılın en uzun süreli Ay tutulması 1 saat 43 dakika devam edecek. Tam Ay tutulması ile uydumuz mükemmel bakır kızılı renginde olacak. Ayrıca 27 Temmuz'da Dünya ile Mars da birbirine en yakın konumda olacak. Bu da Mars'ın gökyüzünde oldukça parlak görünmesini sağlayacak. Güneş sisteminin en büyük iki gezegeni Jüpiter ve Satürn de astronomi meraklıları için bir gökyüzü şöleni sunacak. Ay ve Mars doğu ufkuna yakın olsalar da gözlenebilecek."
TUTULMA 22.30-00.13 SAATLERİ ARASINDA
Etkinlikte "Ay ve Ay Tutulmaları" ve "Astronomideki Güncel Gelişmeler" başlıklı konuşmaların sunulacağı, planetaryum gösterimleri yapılacağı, tarihi kubbe ve Gleissberg Astronomi Koleksiyonu'nun ziyaret edilebileceği belirtilen açıklamada, çocuklara yönelik "Ay ve Tutulmalar" temalı atölye çalışmalarının da yapılacağı aktarıldı.
Açıklamada, gözlemin, havanın yeterince kararmasıyla başlayacağı kaydedilerek, "Tutulma sırasında Ay, 22.30 ile 00.13 saatleri arasında Dünya'nın gölgesinde kalacak ve bu süre boyunca ışığı azalacak ve tutulma ortasında ise kızıla yakın bir görünüm sunacak. İstanbul'da havanın açık olması durumunda, Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü kompleksindeki teleskopların yanı sıra çeşitli portatif teleskoplarla da Ay, Mars, Jüpiter ve Satürn gözlenebilecek."
AY TUTULMASI NEDİR?
Ayın çeşitli evreleri bulunur ve bu her evrenin bir ismi vardır. Ay tutulması olayı yaşandığı zaman ay dolunay görünümünde bulunur. Ay tutulmasında tutulma olayı yaklaşık olarak 1 saat civarı sürer. Günümüze kadar gerçekleşmiş olan ay tutulması olayında en küçük zaman sınırı ise 40 dakika olarak belirlenmiştir. Ayın gölgede kalmış olduğu ay tutulması olayında dünya, güneş ve ay çizgisinin farklı kombinasyonlar yaşanabilmektedir.
Bu farklı kombinasyonlar çerçevesinde ay tutulması bazı durumlarda kısmi ay tutulması biçiminde de gerçekleşebilir. Kısmi ay tutulması olayında dünyanın gölgesi tam olarak ayın üzerine düşmez. Gölge ayın üzerine kısmen düşer.
Ay tutulması olayının değişik türleri bulunur ve bu türler 3 kısma ayrılırlar. Tam Tutulma Kısmi Ay Tutulması(Parçalı Tutulma) Gölgeli Tutulma Bu türlerden tam tutulma da dünyanın gölgesi tamamen ayın üzerine düşmektedir. Parçalı tutulmada kısmen ayın üzerine düşer. Gölgeli tutulma olayında ise durum biraz farklıdır. Ay tutulmasının türlerinden birisini teşkil eden gölgeli tutulmada dünyanın gölgesi ayın yarısına düşer ve ayın yarısı hala güneş ışığı almaya devam eder.
Bu durumda ayın yarısı güneş ışığı almaya devam eder fakat ayın görüntüsü oldukça sönük bir şekildedir. Gölgeli tutulmanın bir diğer özelliği ise bu tutulma türü çok nadir görülen bir ay tutulması özelliğini taşır. Ay tutulması olayı genellikle yılda iki kez yaşanırken bazı durumlarda yılda hiç yaşanmayabilir ya da 3 kez yaşanabilir. Bu durumlar ay tutulmasıyla ilgili istisna durumları teşkil eder. Normal olarak ay tutulması olayı yılda iki kez gerçekleşen bir olaydır.
Evrende dünyayla alakalı iki tür tutulma gerçekleşir. Bu tutulmalar dünya, ey ve güneş çerçevesinde gerçekleşen tutulmalardır. Bunlardan ay tutulması ve güneş tutulması birbirine karıştırılmamalıdır. Çünkü iki tutulma arasında fark bulunur. Güneş tutulması olayında ay, dünya ile güneş arasında kalarak dünyanın belirli noktalarının karanlık içinde kalmasına neden olur. Ay tutulması olayında ise, dünya, ay ve güneş arasında kalarak ayın karanlıkta kalmasına neden olur. Bazen karıştırılabilen bu iki tutulma arasındaki temel fark bu şekildedir.
Ay tutulması olayı astroloji bilimi tarafından yakından takip edilen bir olaydır. Tutulmanın yaşandığı dönemlerde burçlarla ilgili olarak kişilerin bazı psikolojik durumlarının etkilenebileceği de söylenmektedir.
