Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, AA Editör Masası'nda Çin'in ardından çeşitli ülkelerde görülen yeni tip koronavirüs (Kovid-19) ve alınan önlemlere ilişkin değerlendirmelerde bulundu, soruları yanıtladı.
İşte Sağlık Bakanı'nın açıklamalarından satır başları:
Kum'da yaşayan Türkleri getirmekle ilgili özel bir yaklaşım. Uçakta mesela Çin'den Vuhan dışından gelebileceklerle ilgili özel prosedür uyguluyoruz. Fakat Kum ve Meşet'ten gelenleri içeri almama gayretinde olduk. Cuma gününden itibaren Kum ve Meşet bağlantılı olanları karantinaya aldık. 23 kişiyi hastalık belirtisi olduğu için sınırlarımıza almadık Türk vatandaşları değil İranlılar için.
UÇAK NEDEN ANKARA'YA İNDİ?
Riski minimalize etmek için karantinaya ya da gözleme almamız gerektiğine karar verdik. Uçağı niye Ankara'ya çevirdik. Daha önce geçmişte hastane hazırdı, İstanbul'da hazır olan hastaneler var. Daha önce de personelin deneyiminin varlığı Ankara'yı daha uygun gördük.
ÇİN DIŞINDA 33 ÜLKEDE CORONA VİRÜS GÖRÜLDÜ
Vuhan merkezli yayılan virüs dün itibariyle Çin dışında 33 ülkede görüldü. Artış hızı düştü, günlük 400-500'lere... Ölüm şu dönemde 2765. 81 bin de enfekte vakası var dünyada. Dün itibariyle Brezilya ve İsviçre de eklendi. Sınır komşumuz İran'da var. Kontrollü olmak zorundayız. Ülkeye girişini önlemek için her türlü çabayı gösteriyoruz. Girme ihtimalinin olmadığını söyleyemeyiz. Olduğu zaman da tüm hazırlıklarımız var.
Bütün illerde hastaneler oluşturduk. Sağlık personelinin o anlamda yetiştirildiği merkezler oluşturduk. Önemli olan Türkiye'ye girişi ne kadar geciktirilebilirse bu daha başarılı olur. Bu süreçte asıl yaptığımız DSÖ acil durum ilan etmeden 2 hafta önce tedbirlerimiz başladı. Hızla Bilim Kurulu oluşturduk. 26 kişiden hızla bir Bilim Kurulu oluşturduk. Hızla bir hafta sonu kapanarak dünyada o anlamda daha yayınlanmamış olan sağlık çalışanlarının gelen hastaya nasıl yaklaşması gerektiğini standardize eden bir rehber yayınladı.
Dünya Sağlık Örgütü ve Bilim Kurulu'nun önerdikleri dışında ötesini yapıyoruz. Termal kamera ile ateşi görmen, Vuhan'dan uçuşlar durduruldu. Başka ülke üzerinden gelenleri biz her gün son 14 günde Çin'e uğrayan herkesi 14 gün denetim altına alıyoruz. Dün itibariyle böyle olan 12 vakamız oldu. Bundan sonraki süreçte İran'la benzer durumu yaşıyor olacağız.
Bu gözlem illa hastane ortamında olması şart değil. Ev ortamında olabilir, otel şartlarında olabilir. Daha uçaktayken anonsu yapıyor, herkese broşür veriyoruz. En ufak şikayette kime nasıl müracaat edilmesi gerektiğini gösteriyoruz.
RİSK KAPIYA GELDİ
Pazar gününden önce yani cuma gününden itibaren kara ve hava yoluyla gelenleri Kum ve Meşet geçmişi varsa gözlem ve karantinaya almaya başladık. Türk vatandaşı olmayanları da sağlık kontrolünden geçirerek en ufak şüphe duyduklarımızı içeri almadık. Cuma gününden önce yasak konmadığı halde 28 kişiyi içeri almadık. Risk kapıya geldi. Irak'ta İsrail'de yayıldığını görüyoruz. Sınırdan içeri girişleri önlememiz gerekiyor.
Dün gece yarısından itibaren tamamen yasak kondu, hiç kimse alınmadı. bu süreçte sınır bölgemizde sahra hastaneleri oluşturup 14 günlerini tamamlama noktasında bir yaklaşım içindeyiz. Sahra hastanelerinin de sınırda sayılarını arttırarak dengelemek istiyoruz yoğunluk olursa... Türk vatandaşımızı sahipsiz bırakmak istiyoruz ama biz Türkiye'deki vatandaşımızı da korumak istiyoruz. Burada tedbirli davranarak, bunu kabul eden kişileri tabii ki alacağız.
Şu an bildiğimiz 6 alt grubu var. SARS da bir corona virüs tipiydi. Bu virüs mutasyona uğradığı için tipi, yayılımı konusu bilinmiyor. Her geçen gün yeni bir bilgi ile karşılaşmış oluyoruz. Yeni corona virüs denmişti. DSÖ Kovid-19 dedi.
İranlı mevkidaşımla görüştüğümde kaynağın Kum olduğu, Çin kaynaklı gelişlerle salgının ulaştığını söyledi.
Bir milyonun üzerinde sağlık çalışanımız var. Şu an tedavi alan, izole edilmeden tedavi edilme şansınız var mı, böyle bir hasta takip ediliyor mu? Ülkenin neresinde var? Devlet yönetiyorsunuz, bu hastayı negatiflediniz, olabilir mi.. Mutlaka bu hastanın tedavi edilmesi gereken bir çok ihtiyaç duyabileceği bir tedavi zinciri var. Böyle bir şey olabilir mi.. Vatandaşımız bu noktada çok rahat olsun. Biz ülkeye bu virüsün girişini önlemek için çalışıyoruz.
Dünkü uçak konusu da bir hassasiyetin sonucu. Kum ve Meşet geçmişi olanları hassasiyet gösterip vatandaşımızı riske edemeyiz deyip karantinaya alıyoruz. Bir ülkeden o bölgeden bir şüpheli vakanın odluğu bilgisiyle bir uçağı Türkiye'ye indirmemek için saatlerce uğraştık, ben kendim uğraştım. Yakıt ikmali için bile indirmedik. İçinde bir Türk vatandaşı olsa yaklaşımımız farklı olurdu. Mürettabıta da ''Siz o ülkede 14 gün kalacaksınız'' dedik.
Bir sağlık sorunu olan Vuhan'dan getirdiğimiz şekliyle getirilmesi, sağlıklı olanların 14 gün gözetim altında tutulması Bilim Kurulu'nun aldığı yaklaşım. Bu süreçte uçakların seferlerin yapılmasının doğru olmadığını söyledik. Dünyanın neresinde olursa olsun vatandaşımızı yalnız bırakmayız. Zekai Tahir Hastanesi ve bizim konuk evimizdeler. Şehit Hastanemizde 48 tane karantina odası dediğimiz odamız da hazır bekletiliyor. Şu ana kadar ihtiyaç olmadı.
Bugün itibariyle hiçbir yolcunun sonucunun negatif olduğunu, corona virüs hastası olmadığını söyleyebiliriz. Belli aralıklarla takibi olacak. Ateş falan yakın takip ediliyor olacak. Her biri ayrı bir odada... Kuluçka döneminde negatif çıkabilir, süreçte pozitif olabilir... Kum, Meşet geçmişi, yaş durumu göz önüne alınarak her hasta için risk analizi yapılacak. Gerektiğinde 14 güne kadar gözlem altında tutulabilecek, 14 günü gerektiğinde evde de tamamlamak gibi bir yaklaşım gelebilir.
Biz ne kadar geciktirebilirsek Türkiye için iyi olacağını biliyoruz. Olduğunda alınması gereken tedbirleri almakta çok hazırlıklıyız.
TEMİZLİK ÖNEMLİ
Bu enfeksiyon grip gibi bulaşıyor. Şu dönemde kişisel hijyen çok önemli. Elleri yıkamak, tek kullanımlık mendil kullanın, ellerinizi yıkayın, bir metreden daha yakın mesafede olunmaması gerektiği, gripli olanların maske kullanması gerektiği, beslenmenin önemli olduğunu, ev ortamında da bulunduğu ortamın havalandırılmasının önemli olduğunu... Ocak ayının ilk dönemine göre hasta sayısında azalma görülüyor.
BİZE DE GELME DURUMU VAR
Bize de gelme durumu her an olabilir. Komşumuz İran'da ciddi bir salgın var. Sınırımızdan içeri girmemesi noktasında gayret içindeyiz. Etrafımızda her geçen gün artıyor, ülke bu anlamda risk altında. Sınırda sahra hastaneleri kuruyoruz.
Çin'den gelenler başka ülkeler üzerinden gelebilir, bu anlamda 8 kişiyi gözlem altına aldık. Sayın Büyükelçi'yi de haberdar ettik.
Daha önce çalışmak için Çinli firmalara işçiler var. Bununla ilgili 14 gün hekim gözlemi altında kalmak ve sonrasında çalıştırılması yönünde adım atıyoruz.
Bir hasta için 'Siz hasta değilsiniz' deme şansınız nasıl olur? Hangi vicdanla bunu yapabilirsiniz. O hastanın tedavi edilmesi gerekir. Bir şeyi DSÖ'den gizlerseniz bir daha dünyada şansınız olabilir mi?
İTALYA'DAKİ ÖLÜMLER
Virüsün bilinmezlikleri var. Virüsün sıcak ortamlarda yaşamasının az olduğunu biliyoruz. Hava sıcaklığının artmasıyla salgının azalacağına dair genel bir kanaat var. Bu süreci ne kadar uzatabilirsek, ülkeye girişi ne kadar geciktirebilirsek, arzumuz olmaması yönünde ama olabilir... Vatandaşınız gelebilir, almayacak mısınız? İtalya, Çin enfeksiyonun görüldüğü yeri hemen karantinaya aldılar. Bu anlamda en iyi hamleyi sergilediler. Ama İran'da biz bunu görmedik. Sınırımıza komşu olduğu için riskimiz büyüyor.
İran'a önerimiz de oldu. Daha kontrol altında olduğunu söylediler. Karantinaya alınması gerektiği ifade edildi. Ama biz kaygılıyız. Bu süreçte sayın Cumhurbaşkanımız da süreci yakın takip ediyorlar. Dün Azerbaydan'da olmasına rağmen kendisiyle bir kaç defa görüştüm. Bilim Kurulu'nun alması gereken önlemlerin karara bağlanması konusunda talimatları oldu.
