Yurt dışında basılan sahte 50 ve 100 dolarlık banknotların piyasaya sürüldüğü iddiası nedeniyle Kapalıçarşı'daki bazı döviz büroları dolar alımını durdurdu.
KAPALI ÇARŞIDA DOLAR AFİŞİ: ALINMAYACAK
Kapalıçarşı'da bazı döviz büroları para sayma makinelerinin gerçeklerinden ayırt edemediği banknotlarla ilgili iş yerlerine uyarı broşürleri astı.
100 ve 50 dolar görsellerinin kullanıldığı afişte "Piyasadaki sahtelerden dolayı görseldeki paralar alınmayacaktır." ifadesi yazıldı.
BANKALAR DA ALIMI DURDURDU
Bir süredir şubelere uyarılarda bulunan ancak alım-satım kararını şube inisiyatifine bırakan bazı bankalar da dün itibarıyla 50 dolar ve eski basım 100 dolar alımının geçici olarak durdurdu.
NE ESNAF NE PARA SAYMA MAKİNELERİ AYIRT EDEMİYOR
Esnaf Reşat Yılmaz yetkililerden açıklama beklediklerini belirterek, "Dolarla ilgili sıkıntılı bir dönem yaşanıyor. Daha çok beyaz dediğimiz dolarda sıkıntı var. Başını da 50 dolar çekiyor. Böyle bir durum çıkınca gerçek 50 doların da alım satımında sıkıntı yaratıyor. Çünkü sahte dolarların miktarı henüz belli değil." diye konuştu.
Para sayma makinaları sahte dolarları ayırt edemiyor
Yılmaz, 40 yıldır esnaf olmasına rağmen kendisinin de sahte doları ayırt etmekte zorlandığını dile getirerek, "Bu sahte dolarların toplanması lazım. Bu da 2 haftayı bulur. Vatandaş da panik yapmasın. Taşlar yerine oturacaktır. Makinelerden de geçiyor. Makineler güncellenince sıkıntı çözülür." ifadesini kullandı.
SORUŞTURMA BAŞLATILDI
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı piyasadaki 'sahte dolar' iddiaları hakkında soruşturma başlattı.
MERKEZ BANKASI'NDAN AÇIKLAMA
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nden sahte banknot krizine ilişkin açıklama yapıldı.
Açıklamada, TCMB'nin banknot sahteciliği ile etkin mücadele kapsamında ilgili adli mercilerle koordinasyon içinde gerekli çalışmaları yürüttüğü belirtilerek, şunlar kaydedildi:
"Bu kapsamda son günlerde piyasada sahte yabancı banknot dolaşımının arttığına dair haberlere konu olan sahte efektifler, adli merciler tarafından bilirkişi raporu düzenlenmesi amacıyla Bankamıza gönderilmiştir. Söz konusu sahte efektiflere dair Bankamız tarafından hazırlanan bilirkişi raporları, adli mercilerin yanı sıra bankacılık sektörünün uyarılmasını teminen Türkiye Bankalar Birliği (TBB) ve Türkiye Katılım Bankaları Birliği (TKBB) ile paylaşılmıştır. Bunun yanında teknolojik altyapıda sahteciliğe karşı tedbir alınmasına yönelik gerekli yönlendirmeler yapılmıştır."
Merkez Bankası sahte dolar krizine ilişkin açıklama yaptı (Takvim.com.tr Fotoğraf Arşivi)
BİR AÇIKLAMA DA TÜRKİYE BANKALAR BİRLİĞİNDEN: ATM VE MAKİNELER GÜNCELLENECEK
Türkiye Banklalar Birliği'nden (TBB) sahte döviz banknotlarına ilişkin duyuru yapıldı.
Duyuruda, son günlerde piyasada sahte döviz banknotlarının dolaşımının arttığına dair haberlerin yer aldığı kaydedilerek, şu ifadelere yer verildi:
"Sahte dövizle mücadele ve dolaşımının engellenmesi amacıyla, kullanımdaki para sayma, sahte döviz kontrol ve ATM makinelerinin gerekli kontrolleri ve güncellenmeleri yapılmaktadır. Bankacılık sektörü, ilgili kamu kurumlarıyla yakın iş birliğinde, ekonomik faaliyetin sağlıklı ve kesintisiz bir şekilde devam etmesi, müşterilerin hak ve menfaatlerinin korunması ve sahte dövizle etkin mücadele için gerekli çalışmaların kısa sürede tamamlanması amacıyla hassasiyetle çalışmaktadır."
BİR DE SAHTE EURO OPERASYONU!
Sahte dolar krizi gündemdeyken bir de sahte euro meselesi gündeme geldi. İstanbul'da piyasaya ATM ve para sayma makinelerinin kabul ettiği sahte döviz sokmaya çalışanlara yönelik operasyonda, bir evde 3 milyon 600 bin sahte euro ele geçirildi.
İstanbul'da sahte euro operasyonu düzenlendi (Fotoğraf: DHA)
İstanbul Emniyet Müdürlüğü Mali Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü ekipleri, İstanbul'da piyasaya sahte döviz sokulduğu, bu paraların ATM ve para sayma makineleri tarafından da ayırt edilemediği bilgisi üzerine çalışma başlattı. Fatih ve Zeytinburnu'nda 2 evde sahte para basıldığı belirledi. Bunun üzerine söz konusu adreslere operasyon düzenlendi.
İstanbul'da sahte euro operasyonu düzenlendi (Fotoğraf: DHA)
ÇOK SAYIDA MALZEME ELE GEÇİRİLDİ
Operasyonda evlerde yapılan aramalarda 3 binin üzerinde 100 ibaresi bulunan filigransız sahte banknot, bin 500 adet üzerinde 100 ibaresi ve euro banknotunun filigranı bulunan sahte banknot, 1 adet üzerinde euro filigranı bulunan şeffaf naylon kalıp, 1 adet üzerinde 100 ibareleri bulunan şeffaf naylon kalıp, 1 adet üzerinde euro filigranı bulunan mavi renkli naylon mat kalıp, 1 adet Cata ibareli mor ışık, 1 adet Eraysan ibareli basım makinası, 1 adet kare çıtaya gerilmiş üzerinde 100 ibareleri bulunan basım kalıbı, 817 adet farklı bankalara ait ibareler bulunan basılmış halde sahte çek yaprakları ele geçirildi. Ayrıca toplamda basılmaya ve piyasaya sürülmeye hazır halde 3 milyon 600 bin sahte euro ve banknot ele geçirildi. Operasyonda gözaltına alınan bir kişi işlemleri için emniyete götürüldü.
NEDİR BU İŞİN ASLI?
Para Piyasaları Uzmanı İslam Memiş sahte dolar krizinin arka planını anlattı.
600 MİLYON DOLARLIK SAHTE PARA SKANDALI
Döviz büroları ve bankaların son bir haftadır belirli tip dolarları almamasının sebebi, yaklaşık 600 milyon dolar değerinde sahte paraların dünyanın dört bir yanına dağıtılması. İslam Memiş'in ifadelerine göre, bu durumdan Türkiye de etkilendi. Daha önce de sahte para vakalarının yaşandığını belirten Memiş, emniyet birimlerinin zaman zaman operasyonlar düzenlediğine dikkat çekti.
Piyasalarda sahte dolar krizi yaşanıyor (Takvim.com.tr Fotoğraf Arşivi)
Ancak son dönemdeki durumun farklı olduğunu sahte paraların yayılma hızı ve boyutunun büyük olduğunu belirten Memiş, kalpazanlar tarafından piyasaya sürülen bu sahte paralar, döviz büroları ve bankaları bir kısır döngünün içine soktuğuna dikkat çekti.
SİSTEM NASIL KİLİTLENDİ?
Memiş, "Piyasada böyle 15 bin dolar civarında sahte para toplanınca bankalarda para sayma makinalarından geçiyor daha sonra Merkez Bankası'nda bu olay patlak veriyor. Ne oluyor bu kadar sahte para olur mu? Bu sefer bankalar diyor ki; Bize döviz büroları verdi. Onlardan almayalım bürolar da diyor ki bize de vatandaş verdi biz de vatandaştan almayalım. Sistem böyle kilitlendi." ifadelerini kullandı.
İslam Memiş sahte dolar krizinin arka planını anlattı
Bu durum karşısında, "beyaz dolar" olarak bilinen eski basım 100 dolarlar ve yeni basım 50 dolarlar, döviz büroları tarafından kabul edilmiyor. Memiş, bu kararın tedbir amaçlı alındığını belirtti.
DOLAR PİYASASI NE ZAMAN NORMALLEŞECEK?
Piyasanın tekrar normalleşmesi için iki önemli adımın atılması gerekiyor:
Bankalar ve döviz bürolarındaki para sayma makinelerinin yazılımının güncellenmesi.
Piyasadaki sahte paraların büyük ölçükte toplanması.
Bu adımlar atıldıktan sonra piyasada bir normalleşme bekleniyor.
FIRSATÇI BÜROLARA DİKKAT!
Memiş, yaşanan bu krizden faydalanmaya çalışan art niyetli döviz bürolarına da dikkat çekti. Bazı büroların, "5 dolar komisyonla alırım" diyerek vatandaşları mağdur ettiğine vurgu yaptı. Memiş, bu tarz büroların mutlaka bakanlıklara şikayet edilmesi gerektiğini belirtti.
